Toegankelijke douche
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een toegankelijke douche is een doucheruimte die zo ontworpen is dat deze goed bruikbaar is voor mensen met diverse fysieke mogelijkheden, waaronder rolstoelgebruikers en personen met een beperkte mobiliteit. Het doel is om de ruimte veilig en zelfstandig of met assistentie te kunnen gebruiken.
Omschrijving
Een belangrijk kenmerk van een toegankelijke douche is een drempelloze toegang, wat essentieel is voor gebruikers van rolstoelen of loophulpmiddelen. De douchevloer ligt idealiter op hetzelfde niveau als de aangrenzende ruimte, met een maximale verlaging van 2 cm voor de waterafvoer. De vloer dient slipvast te zijn om valpartijen te voorkomen. Voldoende bewegingsruimte is cruciaal; voor een rolstoelgebruiker wordt een manoeuvreergebied van minimaal 150 cm x 150 cm aanbevolen. Wandbevestigde steunbeugels en een douchezitje, al dan niet opklapbaar, verhogen de veiligheid en het comfort. De bediening van de douchekraan moet gemakkelijk en zonder veel krachtsinspanning mogelijk zijn, bij voorkeur geplaatst zodat deze buiten de directe waterstraal bediend kan worden. Materialen die gebruikt worden, zijn waterbestendig en onderhoudsvriendelijk. Toegankelijke douches zijn standaard in aangepaste woningen, zorginstellingen en openbare gebouwen om een veilige en zelfstandige douche-ervaring te faciliteren.
Normen en Richtlijnen
In Nederland zijn er standaarden en richtlijnen voor toegankelijk bouwen, zoals de Integrale Toegankelijkheid standaard (ITstandaard), die bouwtechnische eisen bevatten voor onder andere badkamers en douches. Deze eisen zijn gebaseerd op diverse normen en handboeken, waaronder NEN 1814/NPR1815 en het Handboek Toegankelijkheid. In Duitsland definieert de DIN-norm 18040-2 specifieke voorwaarden waaraan een badkamer moet voldoen om als toegankelijk te gelden, inclusief eisen aan bewegingsruimte en de uitvoering van de douchevloer. Voor een rolstoelgeschikte badkamer geldt volgens deze norm een bewegingszone van minimaal 150 cm x 150 cm voor sanitaire voorzieningen, en een drempelloze douche met dezelfde afmeting. Een barrièrevrije badkamer vereist iets minder bewegingsruimte, namelijk 120 cm x 120 cm. Wetgeving met betrekking tot toegankelijkheid kan ook eisen stellen aan de aanwezigheid van aangepaste douches in bijvoorbeeld publieke gebouwen en sportaccommodaties.
Onderdelen en Voorzieningen
Naast een drempelloze instap en slipvaste vloer omvat een toegankelijke douche diverse specifieke voorzieningen. Handgrepen of steunbeugels zijn essentieel voor houvast en stabiliteit. Een douchezitje kan uitkomst bieden voor personen die niet lang kunnen staan. Dit kan een vast of opklapbaar model zijn. De positionering van kranen en douchekoppen is belangrijk voor het bedieningsgemak. Douchekoppen kunnen verstelbaar zijn in hoogte, vaak via een glijstang. Bij de aanleg van een toegankelijke douche dient rekening gehouden te worden met de mogelijkheid om achteraf voorzieningen zoals steungrepen of een douchezitje te monteren, bijvoorbeeld door het gebruik van verstevigde wanden.
Gebruikte bronnen: