Timpaan
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een timpaan is het gevulde veld boven een latei en onder een boog, of het driehoekige of segmentvormige gevelveld in een fronton, vaak versierd met beeldhouwwerk of reliëfs.
Omschrijving
Het timpaan is een bouwkundig element dat zowel in de antieke als in de middeleeuwse architectuur wordt aangetroffen. In de antieke bouwkunst is het timpaan het driehoekige veld tussen de kroonlijst en de schuin oplopende daklijsten van een gebouw, zoals te zien is in een fronton. In de middeleeuwse bouwkunst, met name boven portalen van kerken, is het timpaan (ook wel boogtrommel genoemd) de vulling – rond, spitsbogig of halfrond – tussen de bovendorpel van een deur of raam en de boog erboven. Timpanen zijn vaak gedecoreerd met beeldhouwwerk, reliëfs of andere afbeeldingen en dienen hiermee een decoratieve en soms ook een verhalende functie, met name in religieuze contexten waar bijbelse voorstellingen werden uitgebeeld.
Toepassing en materialen
Timpanen komen voor in diverse architectuurstijlen, waaronder de Klassieke, Romaanse en Gotische architectuur. Ze kunnen vervaardigd zijn uit verschillende materialen, zoals steen, en zijn vaak rijk versierd met beeldhouwwerk. De decoraties konden variëren van een enkel groot beeldhouwwerk tot opdelingen in meerdere registers.
Vergelijkbare termen
Fronton
Gebruikte bronnen: