Tijdelijke ondersteuningen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Tijdelijke ondersteuningen, ook bekend als ondersteuningsconstructies of stutconstructies, zijn tijdelijke bouwwerken die worden gebruikt om de last van een permanente constructie over te dragen naar de ondergrond totdat de definitieve constructie voldoende sterkte heeft.
Omschrijving
In de bouwkunde worden tijdelijke ondersteuningen ingezet tijdens kritieke fases van bouw-, renovatie- of sloopwerkzaamheden. Ze zijn essentieel om de stabiliteit en veiligheid te waarborgen. Voorbeelden van situaties waarin tijdelijke ondersteuningen nodig zijn, zijn het storten en uitharden van betonnen vloeren, het aanbrengen van nieuwe dragende elementen of het uitvoeren van werkzaamheden waarbij bestaande dragende delen tijdelijk worden verwijderd. De constructies kunnen bestaan uit diverse elementen zoals stempels (vaak schroefstempels), onderslagbalken, schoren en steigers, opgebouwd uit materialen zoals staal, hout of aluminium. Stempels worden met name gebruikt om verticale krachten op te vangen en hebben zodoende een ondersteunende functie, terwijl schoren zowel horizontale als verticale krachten kunnen opvangen. Een onderslagbalk is een horizontale balk die de verticale belasting van bijvoorbeeld vloerbalken ondersteunt. Bij het onderstempelen van vloeren is het belangrijk om rekening te houden met het eigen gewicht van de vloer en de stortbelasting tijdens het aanbrengen van de druklaag. Het correcte aantal en de plaatsing van tijdelijke ondersteuningen vereisen nauwkeurige berekeningen.
Soorten en Toepassingen
Tijdelijke ondersteuningen komen in diverse vormen voor. Schroefstempels zijn veelgebruikte elementen voor het ondersteunen van zware constructies, zoals betondekken, om bezwijken onder druk te voorkomen. Ze zijn vaak verstelbaar in lengte en beschikbaar in verschillende afmetingen voor diverse hoogtevereisten. Onderslagbalken worden ingezet om vloerbalken te ondersteunen en zo doorzakken te voorkomen, en kunnen tegenwoordig vaak uit stalen I- of H-profielen bestaan. Stutconstructies en stempelconstructies worden specifiek benoemd als bouwkundige werken die helpen bij het constructief uitwerken van projecten en het stabiliseren van bestaande constructies. Bij de bouw van hogere gebouwen is doorstempelen vaak noodzakelijk, waarbij de belasting door meerdere onderliggende vloeren wordt gedragen. Herstempelen, het tijdelijk lossen en weer aandraaien van stempels, kan nodig zijn om overbelasting te voorkomen. Tijdelijke ondersteuningen worden breed toegepast in bouw- en infrastructuurprojecten, waaronder bij viaducten en pijlerbalken.
Veiligheid en Berekening
De veiligheid van tijdelijke ondersteuningen is van cruciaal belang. Ze moeten voldoen aan vigerende normen en verdienen dezelfde aandacht als de hoofddraagconstructie. Het is essentieel om de maximale draagkracht van een stempel te kennen en te controleren. Bij het plaatsen van schroefstempels is het belangrijk dat de gaffel correct onder de dragers wordt geplaatst en vastgezet om centrische belasting te garanderen. Onjuiste installatie, overbelasting of verkeerde berekeningen kunnen leiden tot instabiliteit. Voor het ontwerpen en dimensioneren van ondersteuningsconstructies is constructieve kennis vereist. Er zijn richtlijnen beschikbaar die alle aspecten van het werken met betonbekistingen en ondersteuningsconstructies behandelen.
Vergelijkbare termen
Stempels
Gebruikte bronnen: