Stortsteen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Los gestorte of geplaatste stukken natuursteen met een specifieke sortering en steengewicht, gebruikt ter bescherming tegen stroming en golfslag bij waterbouwkundige constructies.
Omschrijving
Stortsteen, ook wel waterbouwsteen genoemd, is breuksteen met een gewicht tussen de 100 en 10.000 kg, specifiek bedoeld voor toepassingen in de waterbouw. De maten en eigenschappen zijn vastgelegd in Europese Norm EN13383. Stortsteen wordt gebruikt voor het verdedigen van oevers en bodems van wateren en bij waterbouwkundige constructies zoals dijken, golfbrekers en kribben. Het materiaal wordt los gestort en de onregelmatige vormen dragen bij aan de stabiliteit van de constructie door onderling in te haken. De grootte van de stenen wordt mede bepaald door de verwachte golfhoogte. Naast natuursteen kan stortsteen ook bestaan uit andere materialen zoals gebroken beton of lavasteen, afhankelijk van de beschikbaarheid en het beoogde doel. Er zijn verschillende steenklassen, onderverdeeld in Heavy en Light (HM en LM), die de eigenschappen voor specifiek gebruik, zoals een toplaag, definiëren.
Toepassingen van stortsteen
Stortsteen wordt breed toegepast in waterbouwkundige projecten. Enkele veelvoorkomende toepassingen zijn: oeverbescherming om erosie en uitspoeling te voorkomen, aanleg en onderhoud van dijken ter bescherming tegen golfslag, bouw van golfbrekers en kribben om de kracht van water te breken en schranskorven (gabions) voor diverse verstevigingen. Ook bij de aanleg van natuurvriendelijke oevers kan stortsteen gebruikt worden in combinatie met andere materialen. Soms wordt het ook ingezet bij de constructie van zinkstukken, waarbij het zinkstuk met stortsteen naar de bodem wordt afgezonken om de onderliggende bodem te beschermen tegen erosie door stromend water.
Standaardisatie en classificatie
De maten en eigenschappen van stortsteen, of waterbouwsteen, zijn vastgelegd in de Europese Norm EN13383. Deze norm definieert steenklassen op basis van het steengewicht. Voorbeelden van klassen zijn HM (Heavy) en LM (Light), vaak met een aanduiding van het gewichtsbereik in kilogrammen, zoals HMₐ300–1000. De mediane steenmassa (M₅₀) is een belangrijke parameter die wordt bepaald door een steekproef van stenen te wegen. Voor specifiek gebruik, zoals een toplaag van een golfbreker, kan een eis gesteld worden aan de gemiddelde steenmassa (Mᴴᴺ).
Gebruikte bronnen: