Stijgingshoek

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

De stijgingshoek is de hoek, meestal uitgedrukt in graden, waarmee een hellend vlak zoals een trap of een dak stijgt ten opzichte van een horizontaal vlak.

Omschrijving

De stijgingshoek is een belangrijke maat in de bouw om de steilheid van constructies te bepalen. Bij trappen is de stijgingshoek (naast optrede en aantrede) bepalend voor het loopcomfort en de veiligheid. Een te grote stijgingshoek maakt een trap steil en potentieel gevaarlijk, terwijl een te kleine hoek resulteert in een 'luie' trap die ook onprettig kan zijn om te belopen. Volgens Bouwbesluit kan de maximale stijgingshoek voor een goed beloopbare trap 37 tot 45 graden zijn, afhankelijk van de verhouding tussen aantrede en optrede. Bij daken is de stijgingshoek, ook wel dakhelling genoemd, cruciaal voor de afvoer van regenwater en de keuze van het type dakbedekking. Verschillende dakbedekkingen, zoals riet, dakpannen, zink of bitumen, vereisen specifieke minimale en maximale dakhellingen voor een optimale functie en levensduur.

Stijgingshoek versus Hellingspercentage

Naast de stijgingshoek, uitgedrukt in graden, wordt steilheid ook vaak aangeduid met een hellingspercentage of stijgingspercentage. Dit percentage wordt berekend door het hoogteverschil te delen door de horizontale afstand en te vermenigvuldigen met 100%. Hoewel beide maten de steilheid aangeven, zijn ze verschillend. Een stijgingspercentage van 100% komt bijvoorbeeld overeen met een stijgingshoek van 45 graden, niet 90 graden. Bij kleine hoeken is het verschil tussen de berekening op basis van horizontale afstand of afgelegde afstand langs de helling verwaarloosbaar, maar bij steilere hellingen wordt dit verschil groter.

Toepassingen in de Bouw

De stijgingshoek is van belang bij diverse bouwkundige elementen: Trappen: Bepaalt loopcomfort, veiligheid en voldoen aan bouwvoorschriften. Dakken: Essentieel voor waterafvoer, keuze van dakbedekking en de bruikbare ruimte onder het dakvlak. Hellingen en Taluds: Bij grondwerken en infrastructuurprojecten wordt de stabiliteit beïnvloed door de hellingshoek van taluds. Riolering en Afwatering: Bij afvoersystemen zorgt de juiste helling, vaak aangeduid als afschot of verhang (uitgedrukt in percentage of mm/m), voor een goede waterafvoer.

Vergelijkbare termen

Helling

Gebruikte bronnen: