Stempelen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Stempelen is een bouwkundige handeling waarbij tijdelijke ondersteuningen worden geplaatst om horizontale en/of verticale krachten op te vangen tijdens bouw- of sloopwerkzaamheden, omdat de permanente constructie deze krachten nog niet zelfstandig kan dragen.
Omschrijving
Bij bouwen, verbouwen of renoveren is het gebruik van bouwstempels vaak noodzakelijk om de constructie te ondersteunen. Stempels, zoals schroefstempels, dienen als hulpmaterieel of tijdelijke constructie om krachten op te nemen die anders tot instabiliteit zouden leiden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het maken van in het werk gestorte vloeren of bij breedplaatvloeren, waar de vloer tijdens het aanbrengen van de bekisting, het storten en het verharden van de betonnen druklaag onderstempeld moet zijn. Ook bij het aanbrengen van sparingen of het verwijderen van wanden kan tijdelijke onderstempeling vereist zijn. Naast het opvangen van verticale krachten (stutten), kunnen stempels ook horizontale krachten opnemen, bijvoorbeeld bij bouwputten en gleuven. Wanneer zowel horizontale als verticale krachten worden opgevangen, spreekt men vaak van schoren. Het is cruciaal om nauwkeurig te bepalen hoeveel last een stempel mag dragen en de stempels regelmatig te controleren op beschadigingen.
Toepassingen van stempels
Bouwstempels worden voor diverse doeleinden ingezet. Ze zijn essentieel voor het ondersteunen van vloeren tijdens het gieten van beton totdat dit is uitgehard. Daarnaast worden stempels gebruikt voor het stabiliseren van muren tijdens renovatiewerkzaamheden en het dragen van tijdelijke constructies zoals bekistingen. Ook bij de aanleg van plafonds kunnen bouwstempels nodig zijn. Er zijn verschillende soorten stempels beschikbaar, variërend van lichte tot zware uitvoeringen (mammoetstempels), afhankelijk van de benodigde hoogte en draagkracht. Naast standaard stempels zijn er ook schoorstempels of duw-trekschoren die specifiek zijn ontworpen om zowel horizontale als verticale krachten op te vangen en beschikken over een verstelbare kopplaat.
Vergelijkbare termen
Stutten
Gebruikte bronnen: