Standolie
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Standolie is een sterk ingedikte lijnolie die wordt verkregen door lijnolie langdurig te verhitten zonder of met beperkte toevoeging van zuurstof, en wordt gebruikt als bindmiddel in verf en vernis of als impregneermiddel.
Omschrijving
Standolie wordt geproduceerd door lijnolie te verhitten, vaak tot circa 300°C, waarbij polymerisatie optreedt. Dit proces maakt de olie dikker en stroperiger dan gewone lijnolie. Standolie is een traditioneel bindmiddel voor diverse lijnolieverven, met name voor toepassingen buiten, vanwege de goede weerbestendigheid, glans en beperkte neiging tot scheurvorming. De langzame droging zorgt voor een glad en glazig effect na uitharding. Standolie kan worden verdund met terpentine of terpentijn en wordt soms gemengd met harsen, zoals damarvernis, om de verf strijkbaarder te maken of voor specifieke schildertechnieken zoals glacis.
Productie en eigenschappen
Standolie wordt verkregen door lijnolie te verhitten, soms tot wel 300°C. Dit gebeurt idealiter in een gesloten ketel onder vacuüm of met doorvoer van koolzuurgas om oxidatie te beperken. In plaats daarvan vindt voornamelijk polymerisatie plaats, waarbij de moleculen van de olie aan elkaar koppelen, wat resulteert in de dikke, stroperige consistentie. Standolie is elastischer dan gewone lijnolie, heeft een goede vloei, is weersbestendig en glanst na droging. Hoewel standolie van nature langzaam droogt, kunnen droogstoffen (siccatieven) worden toegevoegd om dit proces te versnellen. Standolie vergeelt minder dan rauwe lijnolie op de lange termijn.
Toepassing in de bouw
In de bouw wordt standolie voornamelijk gebruikt als bindmiddel in lijnolieverven, met name voor buitentoepassingen waar duurzaamheid en weerbestendigheid belangrijk zijn. Historisch gezien werd standolie ook toegepast als impregneermiddel voor hout en steen om deze te beschermen tegen vocht en slijtage. Bij het oliën van gevels werd voor de eerste laag vaak rauwe lijnolie gebruikt vanwege de betere indringing, gevolgd door lagen met gekookte lijnolie waaraan standolie en hars waren toegevoegd. Standolie is ook een component in sommige houtoliën en beitsen. Hoewel traditioneel veel gebruikt, zijn standolieverven tegenwoordig deels verdrongen door moderne alternatieven zoals alkydharsverven.
Vergelijkbare termen
Lijnolie
Gebruikte bronnen: