Staalslak
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Staalslak is een steenachtig bijproduct dat ontstaat tijdens de productie van staal uit ruwijzer.
Omschrijving
Staalslak wordt gevormd tijdens het proces waarbij vloeibaar ruwijzer wordt omgezet naar staal. Hierbij worden onzuiverheden uit het ijzer gehaald door toevoeging van een slakvormer, wat resulteert in een vloeibare laag die bovenop het staal drijft. Deze laag wordt afgegoten, afgekoeld en vervolgens gebroken. Het gestolde materiaal is granulair en steenachtig van aard. Staalslakken bestaan voornamelijk uit mineralen zoals calciumsilicaten en ijzeroxiden, die ook in de natuur voorkomen. Er zijn verschillende typen staalslak, afhankelijk van het staalproces en de specifieke stap daarin. Staalslak wordt in Nederland veel toegepast in de grond-, weg- en waterbouw (GWW), onder meer als funderingsmateriaal voor wegen, geluidswallen en dijklichamen.
Verschil met hoogovenslak
Het is belangrijk onderscheid te maken tussen staalslak en hoogovenslak. Hoogovenslak is een bijproduct dat ontstaat tijdens de productie van ruwijzer in hoogovens en wordt voornamelijk gebruikt als grondstof in de cementindustrie. Staalslak daarentegen ontstaat later in het proces, bij de omzetting van ruwijzer naar staal, en vindt met name toepassing als bouwstof in de GWW-sector.
Toepassingen en eigenschappen
Staalslak is een secundaire bouwgrondstof met diverse toepassingen, zoals in funderingen voor wegen, op- en afritten, en in asfalt. Het materiaal is hard en heeft een hoge verbrijzelingsweerstand, wat bijdraagt aan een stabiel steenskelet voor constructies met zware verkeerslast. Staalslak kan hydraulische eigenschappen bezitten, met name door de aanwezigheid van vrije kalk, wat bijdraagt aan sterkteontwikkeling in aanwezigheid van vocht. Het kan ook worden toegepast in zwaar beton vanwege de hoge dichtheid. Historisch gezien werd slak al door de Romeinen gebruikt bij de aanleg van wegen.
Milieuaspecten en regelgeving
Hoewel staalslak een waardevolle secundaire bouwstof is, kunnen bij onjuiste toepassing risico's voor het milieu ontstaan. Staalslak bevat kalk, wat bij contact met water kan leiden tot een verhoging van de pH-waarde van het water en het uitlogen van metalen. Bedrijven die staalslak toepassen, moeten voldoen aan de regels van het Besluit bodemkwaliteit en hebben een zorgplicht om negatieve milieueffecten te voorkomen. Er zijn situaties bekend waarbij onjuiste toepassing tot zorgen heeft geleid. Toezichthouders controleren op de juiste toepassing van staalslakken volgens de geldende milieu- en civieltechnische eisen.
Vergelijkbare termen
Hoogovenslak
Gebruikte bronnen: