Spot
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een spot is een armatuur of lichtbron die een gerichte lichtbundel uitstraalt, bedoeld voor accentverlichting of het specifiek verlichten van een bepaald gebied of object.
Omschrijving
Spots, afgeleid van het Engelse woord 'spotlight' dat 'vlek' betekent, creëren een geconcentreerde lichtvlek. Ze zijn verkrijgbaar in diverse uitvoeringen, zoals inbouwspots en opbouwspots. Inbouwspots worden geïntegreerd in bijvoorbeeld het plafond of de muur, terwijl opbouwspots op het oppervlak worden gemonteerd. Veel spots zijn richtbaar of kantelbaar, waardoor het licht naar wens gericht kan worden. Spots worden toegepast voor zowel algemene verlichting als het accentueren van specifieke elementen in een ruimte, en komen voor in diverse omgevingen zoals woningen (woonkamers, keukens, badkamers) en commerciële ruimtes (winkels, galerijen).
Soorten spots en installatie
Spots zijn er in verschillende types qua installatie, voornamelijk inbouw- en opbouwspots. Inbouwspots worden weggewerkt in plafonds of muren en vereisen voldoende inbouwruimte. Platte inbouwspots bieden een oplossing bij beperkte diepte. Opbouwspots worden op het oppervlak gemonteerd en zijn vaak flexibeler te plaatsen. Er zijn ook trimless inbouwspots die zorgen voor een naadloze integratie met het stucwerk. Spots kunnen werken op 12V of 230V. Bij 12V spots is een transformator nodig om de netspanning om te zetten. 230V spots kunnen direct op het stroomnet worden aangesloten en worden vaak aanbevolen vanwege installatiegemak en minder storingsgevoeligheid dan systemen met een externe transformator. Bij de installatie van meerdere spots kunnen deze parallel of in serie worden geschakeld, afhankelijk van het voltage en de stroomsterkte. De afstand tussen spots is afhankelijk van factoren zoals lichtopbrengst, plafondhoogte en de gewenste lichtverspreiding, maar een vuistregel is 1 tot 2 meter tussen spots. Voor badkamers en buitentoepassingen gelden specifieke eisen qua waterdichtheid (IP-waarde).
Lichtkenmerken en toepassing
De kenmerken van het licht van een spot worden beïnvloed door onder andere de lichtbron (vaak LED), het wattage, het aantal lumen (lichtopbrengst) en de kleurtemperatuur (uitgedrukt in Kelvin). De stralingshoek, vermeld in graden, bepaalt de breedte van de lichtbundel; een grotere hoek zorgt voor een bredere lichtspreiding. Dit beïnvloedt of een spot geschikt is voor algemene verlichting of juist accentverlichting. Veel spots zijn dimbaar, wat flexibiliteit biedt in het aanpassen van de sfeer en kan bijdragen aan energiebesparing. Sommige LED-spots bieden 'dim to warm' functionaliteit, waarbij de kleurtemperatuur warmer wordt naarmate het licht gedimd wordt. Spots zijn veelzijdig en kunnen in diverse ruimtes worden toegepast, zowel in woningen als in commerciële gebouwen. Ze worden gebruikt voor het creëren van sfeer, het benadrukken van architectonische details of objecten, en als functionele verlichting.
Vergelijkbare termen
Inbouwspot |
Plafondspot
Gebruikte bronnen: