Schietlood
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een schietlood, ook wel paslood of richtlood genoemd, is een gereedschap dat bestaat uit een gewicht (oorspronkelijk van lood) aan een koord of draad, en dat wordt gebruikt om de loodrechte (verticale) stand van objecten te controleren of een verticaal punt te bepalen.
Omschrijving
Het schietlood maakt gebruik van de zwaartekracht: het gewicht aan het koord zorgt ervoor dat het koord exact verticaal hangt. Deze natuurkundige eigenschap wordt in de bouw al lange tijd gebruikt. Het gereedschap bestaat uit een massief, vaak messing, cilindervormig of prismavormig gewicht met een conische onderkant en een oog aan de bovenkant waar het koord aan bevestigd wordt. Aan het andere uiteinde van het koord zit vaak een klosje. Door dit klosje tegen het te controleren voorwerp te houden en de afwijking ten opzichte van het vrij hangende lood te bekijken, kan worden vastgesteld of het voorwerp 'in het lood', oftewel loodrecht, staat.
Gebruik in de bouw
In de bouw wordt het schietlood veel gebruikt door timmerlieden en metselaars. Het dient voor het verticaal stellen van bouwelementen zoals kozijnen, deuren, profielen voor metselwerk en complete muren. Ook kan een schietlood worden gebruikt om een verticale lijn op een muur af te tekenen. Naast het controleren van de verticaliteit van objecten, kan een schietlood ook worden ingezet om te bepalen of een punt zich loodrecht onder of boven een ander punt bevindt.
Alternatieven
Hoewel het traditionele schietlood nog steeds in gebruik is, wordt voor het bepalen van verticaliteit tegenwoordig ook vaak gebruik gemaakt van modernere instrumenten, zoals een lange waterpas (stelwaterpas) of een laserapparaat, ook wel laserlood genoemd. Laserlood heeft als voordeel dat het minder gevoelig is voor wind, wat de nauwkeurigheid bij gebruik over grotere hoogtes verbetert.
Vergelijkbare termen
Loodlijn
Gebruikte bronnen: