Scheurvorming in beton
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Scheurvorming in beton is het ontstaan van barsten of scheuren in betonnen constructies, vaak als gevolg van spanningen die de treksterkte van het beton overschrijden.
Omschrijving
Beton is van nature goed bestand tegen drukkrachten, maar minder goed tegen trekkrachten. Scheurvorming kan optreden door diverse oorzaken, zoals krimp tijdens het verhardingsproces, thermische spanningen door temperatuurverschillen, of belastingen die te groot zijn voor het ongewapende beton. Bij gewapend beton wordt wapeningsstaal toegevoegd om trekkrachten op te nemen en zo scheurvorming te voorkomen of te beperken. Kleine scheurtjes, ook wel haarscheuren genoemd, zijn niet altijd direct schadelijk, maar kunnen na verloop van tijd leiden tot grotere problemen zoals waterindringing en corrosie van de wapening.
Oorzaken van scheurvorming
Scheurvorming in beton kan diverse oorzaken hebben. Plastische krimp ontstaat door verdamping van water aan het oppervlak van vers beton. Wanneer beton verhardt, spreekt men van uitdrogingskrimp of hydraulische krimp. Thermische krimp treedt op bij afkoeling van het beton nadat de hydratatiewarmte is vrijgekomen. Ook temperatuurverschillen, bijvoorbeeld tussen zonbeschenen en schaduwrijke delen, kunnen spanningen veroorzaken die tot scheurvorming leiden. Langdurige zware belasting kan kruip veroorzaken, wat ook scheuren tot gevolg kan hebben. Onjuiste mengverhoudingen of een te hoge water-cementfactor kunnen de kans op scheurvorming vergroten. Chemische reacties zoals sulfaataantasting kunnen eveneens leiden tot scheurvorming door expansie in het beton. Slechte nabehandeling van jong beton, waarbij water te snel verdampt, kan ook oppervlaktescheuren veroorzaken.
Gevolgen en preventie
Scheurvorming kan leiden tot verminderde duurzaamheid en stabiliteit van de betonconstructie. Water en schadelijke stoffen kunnen via de scheuren binnendringen, wat kan leiden tot corrosie van de wapening (betonrot) en afname van de sterkte. Om scheurvorming te minimaliseren, worden diverse maatregelen toegepast. Het gebruik van wapeningsstaal helpt om trekkrachten op te vangen. Dilatatievoegen worden aangebracht om gecontroleerde uitzetting en krimp mogelijk te maken. Een juiste water-cementfactor en goede nabehandeling, zoals het vochtig houden van het beton, zijn essentieel om krimp te beperken. Toevoegingen zoals tras kunnen de verwerkbaarheid verbeteren en warmteontwikkeling tijdens het verharden vertragen, wat de kans op scheurvorming vermindert. Bij specifieke omstandigheden, zoals een omgeving met sulfaten, kan gekozen worden voor cementsoorten die beter bestand zijn tegen aantasting.
Vergelijkbare termen
Betonrot
Gebruikte bronnen: