Schenkel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een schenkel is in de bouwkunde een gebogen element dat deel uitmaakt van een boogconstructie, zoals bij gewelven of kapconstructies.
Omschrijving
Schenkels worden toegepast in diverse bouwconstructies waar gebogen vormen voorkomen. Ze kunnen worden gebruikt als onderdeel van een formeel, een tijdelijke ondersteuningsconstructie voor het metselen van bogen en gewelven. In dit geval is de schenkel een gebogen constructie van bijvoorbeeld houten plankjes. Ook in kapconstructies, met name bij houten tongewelven, koepeldaken of schenkelspanten, vinden schenkels toepassing als gebogen onderdelen. De term kan ook verwijzen naar het gebogen deel van een spitsboog, dat uit gehouwen steen kan bestaan voor een gewelfrib.
Schenkelspant
Een schenkelspant, ook wel Philibertspant genoemd, is een type dakspant dat is opgebouwd uit gebogen spanten. Deze spanten worden meestal samengesteld uit een reeks aan elkaar gekoppelde gebogen houtdelen, de schenkels. Een voordeel van een schenkelspant is dat het gemakkelijker is om grote ruimtes te overbruggen en dat de gebogen vorm meer nuttige ruimte onder de kap creëert.
Verschil met formeel
Hoewel de termen soms door elkaar worden gebruikt, is een formeel doorgaans een bredere, tijdelijke houten steunconstructie voor een te metselen boog of gewelf. Een schenkel is smaller dan een formeel en wordt vaker toegepast bij stucgewelven of als onderdeel van een spantconstructie.
Vergelijkbare termen
Knek
Gebruikte bronnen: