Schaal

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

In de bouwkunde is schaal de verhouding die aangeeft hoe een afgebeelde voorstelling op een tekening overeenkomt met de werkelijke afmetingen van het object of bouwwerk.

Omschrijving

Schaal wordt gebruikt in bouwtechnisch tekenen om objecten en constructies op een werkbaar formaat weer te geven. Een schaal wordt meestal uitgedrukt als een verhouding, bijvoorbeeld 1:100, wat betekent dat 1 centimeter op de tekening overeenkomt met 100 centimeter (1 meter) in werkelijkheid. De keuze van de schaal hangt af van het detailniveau dat nodig is voor de tekening. Overzichtstekeningen van grote gebouwen kunnen een schaal van 1:200 hebben, terwijl tekeningen van individuele woningen vaak op schaal 1:100 worden gemaakt. Voor gedetailleerde onderdelen van een gebouw, zoals specifieke constructiedetails of meubels, worden grotere schalen gebruikt, zoals 1:50, 1:20 of zelfs 1:10. Een schaalstok is een specifiek meetinstrument met meerdere schaalverdelingen om direct op schaal te kunnen meten en tekenen.

Toepassingen van schaal in bouwtekeningen

Schaal is essentieel voor diverse soorten bouwtekeningen, waaronder situatietekeningen, plattegronden, gevelaanzichten, doorsneden en detailtekeningen. Voor stedenbouwkundige plannen worden vaak schalen als 1:10000 tot 1:2000 gehanteerd. Situatietekeningen gebruiken doorgaans schaal 1:1000 of 1:500. Gebouwtekeningen zijn veelal op schaal 1:100 of 1:50. Detailtekeningen die specifieke bouwkundige knooppunten of elementen tonen, kunnen schalen hebben variërend van 1:20 tot 1:5. Het correct toepassen van de schaal zorgt ervoor dat alle afmetingen en verhoudingen nauwkeurig worden weergegeven, wat cruciaal is voor de planning en uitvoering van een bouwproject.

Vergelijkbare termen

Verhouding

Gebruikte bronnen: