Roosvenster

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een roosvenster is een cirkelvormig venster met rozetvormig maaswerk, vaak gevuld met glas-in-lood, dat veel voorkomt in kerkgebouwen, met name uit de gotische periode.

Omschrijving

Roosvensters zijn een kenmerkend element van de gotische architectuur en worden doorgaans geplaatst in de westgevel of in de gevels van de transepten van kerken en kathedralen. Ze zijn de grootste vorm van het rondlicht en onderscheiden zich door hun rijke tracering, waarin motieven zoals drielobben, vierpassen en visblazen verwerkt kunnen zijn. Het doel van een roosvenster is om extra licht te bieden, met name in de lichtbeuk. In de hooggotiek werden roosvensters soms opgenomen in een volledig opengewerkte glaswand. Roosvensters bevatten vaak gebrandschilderd glas, wat zorgt voor een kleurrijke lichtinval in het interieur en een mystieke sfeer kan creëren.

Toepassing en symboliek

Roosvensters komen voornamelijk voor in kerken en kathedralen en zijn een dominant element van de westelijke façade, vooral tijdens het hoogtepunt van de gotiek. Ze worden vrijwel nooit in het koor geplaatst. De ronde vorm van het roosvenster wordt soms geassocieerd met symboliek, zoals het rad van fortuin of de levenscyclus. De ontwerpen in het glas-in-lood tonen vaak scènes uit de christelijke mythologie, zoals het Laatste Oordeel, de Maagd Maria, of de Boom van Jesse. Het gebruik van licht en kleur in roosvensters kan ook putten uit oudere tradities die licht gelijkstelden met het goddelijke.

Vergelijkbare termen

Tracering

Gebruikte bronnen: