Romeinse bouwkunst
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De Romeinse bouwkunst omvat de architectuur en bouwmethoden die in het Oude Romeinse Rijk werden toegepast, gekenmerkt door technische hoogstandjes en praktische toepassingen.
Omschrijving
De Romeinse bouwkunst, voortkomend uit onder meer de Etruskische en Griekse architectuur, legde een sterke nadruk op functionaliteit en techniek. Kenmerkende elementen zijn het innovatieve gebruik van boogconstructies, gewelven en koepels, waardoor grotere ruimtes overspannen konden worden dan met eerdere methoden mogelijk was. Een belangrijke ontwikkeling was de perfectionering van beton (opus caementicium), een sterk en relatief goedkoop materiaal dat de constructie van omvangrijke bouwwerken zoals aquaducten, thermen en amfitheaters vergemakkelijkte. Hoewel beton vaak werd afgewerkt met stucwerk, marmer of mozaïek, toont het de Romeinse beheersing van civiele techniek. De Romeinse architectuur diende vaak ook politieke doelen, waarbij monumentale gebouwen de grootsheid van het rijk moesten uitstralen.
Kenmerkende gebouwtypen
De Romeinse architectuur uitte zich in diverse typen gebouwen met specifieke functies, waaronder amfitheaters, basilieken (oorspronkelijk ontmoetingsplekken en rechtbanken), circussen, fora (politieke en commerciële centra), insulae (woonblokken), tempels, theaters, thermen (badhuizen), triomfbogen en villa's. Ook infrastructurele werken zoals aquaducten en bruggen waren belangrijk en toonden de geavanceerde civiele techniek van de Romeinen.
Materialen en technieken
Naast traditionele bouwmaterialen zoals baksteen, hout en natuursteen (verwerkt als breuksteen of in blokken), was het Romeinse beton (opus caementicium) cruciaal. Dit beton bestond uit natuursteen en baksteenbrokken gemengd met een cement van fijn zand, kalk en vulkanische as, wat zorgde voor een sterke binding. Zuilen, vaak met Toscaanse, Ionische of Korinthische kapitelen, werden zowel dragend als decoratief toegepast. Soms werden verschillende zuilenorden in één gebouw gecombineerd over meerdere verdiepingen.
Vergelijkbare termen
Griekse architectuur
Gebruikte bronnen: