Relaxatie
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Relaxatie is de afname van spanning in een materiaal over tijd bij een gelijkblijvende vervorming of belasting.
Omschrijving
In de bouwkunde treedt relaxatie voornamelijk op in materialen zoals beton en voorspanstaal. Het is het verschijnsel waarbij interne spanningen in het materiaal geleidelijk verminderen onder een constante belasting of rek. Bij betonconstructies kan relaxatie, samen met kruip, helpen om spanningen als gevolg van opgelegde vervormingen, zoals zettingsverschillen, te reduceren en daarmee scheurvorming te beperken. Bij voorgespannen beton is relaxatie een belangrijk aandachtspunt, omdat de voorspanning in de strengen of kabels na verloop van tijd gedeeltelijk kan afnemen.
Relaxatie versus Kruip
Relaxatie en kruip zijn beide tijdsafhankelijke vervormingsverschijnselen in materialen, maar verschillen in hun aard. Bij relaxatie neemt de spanning af bij een constante vervorming (rek). Bij kruip daarentegen neemt de vervorming toe bij een constante spanning (belasting). Een bekende analogie voor kruip is een waslijn die onder het gewicht van nat wasgoed langer wordt. Bij relaxatie blijft de lengte of vervorming van het materiaal gelijk, terwijl de interne spanning die daarvoor nodig is, afneemt.
Relaxatie bij Voorspanstaal
Bij voorgespannen beton wordt staal onder hoge trekspanning gebracht om drukspanning in het beton te introduceren. Voorspanstaal is speciaal vervaardigd om een hoge treksterkte te hebben, maar ook dit materiaal is onderhevig aan relaxatie. Dit betekent dat de spanning in het voorspanstaal over tijd kan afnemen bij een constante rek. Het minimaliseren van relaxatie in voorspanstaal is cruciaal om ervoor te zorgen dat de beoogde voorspanning in de constructie behouden blijft. Fabrikanten van voorspanstaal streven naar 'extra lage relaxatie' om dit spanningsverlies te beperken.
Vergelijkbare termen
Hydratatie
Gebruikte bronnen: