Raamgewicht
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Raamgewicht kan verwijzen naar het contragewicht dat bij traditionele schuiframen wordt gebruikt om het raamvlak in balans te houden, of naar het totale gewicht van een raamconstructie bestaande uit het kozijn, het glas en het hang- en sluitwerk.
Omschrijving
De term 'raamgewicht' kent twee courante betekenissen binnen de bouwkunde. De eerste, meer traditionele betekenis, heeft betrekking op de gewichten (vaak van lood of gietijzer) die via koorden of kettingen over katrollen verbonden zijn met een verticaal beweegbaar schuifraam. Deze contragewichten balanceren het gewicht van het raamvlak, waardoor het openen en sluiten soepeler verloopt. Ze bevinden zich meestal in kokergaten naast het raam. De tweede betekenis van raamgewicht is het totale gewicht van de complete raamconstructie, inclusief het raamkozijn, de beglazing (zoals enkel, dubbel of triple glas) en al het bijbehorende hang- en sluitwerk. Dit gewicht is een belangrijke factor bij de keuze van het juiste hang- en sluitwerk, zoals scharnieren en raamscharen, die het gewicht van het raamvlak moeten kunnen dragen, en voor de constructieve berekening van de aansluitende bouwdelen.
Berekening van Raamgewicht (gewicht van de constructie)
Het totale gewicht van een raamconstructie is afhankelijk van de gebruikte materialen. Het gewicht van glas bedraagt circa 2,5 kg per vierkante meter per millimeter dikte. Het gewicht van het raamhout of kaderprofiel kan worden geschat of berekend op basis van het soortelijk gewicht van het hout (bijvoorbeeld circa 550 kg/m³ voor Meranti of 450 kg/m³ voor naaldhout) en de afmetingen, vaak omgerekend naar een gewicht per strekkende meter. Hierbij wordt rekening gehouden met het gehele profiel, inclusief hoeken. Naast het glas en het kaderprofiel wordt bij de berekening van het totale raamgewicht ook het gewicht van glaslatten, grondverf en hang- en sluitwerk meegenomen. Fabrikanten van hang- en sluitwerk specificeren vaak een maximaal toelaatbaar raamgewicht voor hun producten. Bij zwaardere ramen, bijvoorbeeld door toepassing van triple glas, kan een glaskraan nodig zijn voor montage en moeten zowel de kozijnen als het hang- en sluitwerk het extra gewicht aankunnen.
Raamgewichten bij Schuiframen (contragewichten)
Bij traditionele verticaal schuivende ramen, ook wel schuifvensters genoemd, worden raamgewichten gebruikt als contragewicht. Deze gewichten, traditioneel van lood of gietijzer, zijn bevestigd aan raamkoorden of soms kettingen die via katrollen bovenaan het kozijn lopen en aan het schuivende raamvlak vastzitten. De gewichten bewegen op en neer in speciaal daarvoor bestemde holle ruimtes in het kozijn, de zogenaamde kokergaten. Het doel is om het gewicht van het raam te compenseren, vergelijkbaar met het principe van een lift met tegengewicht, zodat het raamvlak met minder kracht omhoog en omlaag geschoven kan worden en in elke gewenste stand blijft staan. Met de toename van zwaarder isolatieglas voldoen oude raamgewichten soms niet meer. Moderne alternatieven zoals balansveren worden nu veel toegepast om schuiframen te balanceren.
Vergelijkbare termen
Raamkozijn
Gebruikte bronnen: