Oeverwal
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een oeverwal is een langgerekte, natuurlijke verhoging langs de oever van een rivier, ontstaan door de afzetting van sediment tijdens overstromingen.
Omschrijving
Oeverwallen vormen een kenmerkend onderdeel van het rivierenlandschap. Ze ontstaan doordat rivieren bij overstromingen sediment meevoeren. Wanneer het water buiten de oevers treedt en de stroomsnelheid afneemt, zinken de zwaardere deeltjes zoals zand en grind direct naast de rivierbedding neer. Fijnere materialen zoals klei worden verder meegevoerd en bezinken in de lager gelegen gebieden achter de oeverwallen, de zogenaamde kommen. Dit proces herhaalt zich bij elke overstroming, waardoor de oeverwal geleidelijk hoger en breder wordt. Oeverwallen fungeren zo als natuurlijke 'dijken' die de rivier in zijn bedding houden, hoewel ze alleen bij zeer hoog water overstromen.
Ontstaan en Samenstelling
Oeverwallen ontstaan door afzetting van sediment bij overstromingen van meanderende rivieren. Tijdens een overstroming voert het water zand en klei mee. De grotere zanddeeltjes bezinken het eerst, dicht bij de rivieroever, waar de stroomsnelheid afneemt door verbreding van de waterstroom en begroeiing. De fijnere kleideeltjes worden verder getransporteerd en komen terecht in de lager gelegen kommen achter de oeverwallen. Dit leidt tot een kenmerkende opbouw van de oeverwal, waarbij zich onderin vaak fijner zand en zavel bevindt en bovenin klei wordt afgezet.
Ligging en Gebruik
Oeverwallen zijn langgerekte hoogtes die evenwijdig aan de rivierlopen liggen. Ze steken iets uit boven het achterliggende land, de kommen. Historisch gezien zijn oeverwallen aantrekkelijke plaatsen voor bewoning vanwege hun hogere ligging en de vruchtbare, zandige bodem die geschikt is voor akkerbouw en fruitteelt. Veel oude dorpen en dijken zijn op oeverwallen gebouwd.
Vergelijkbare termen
Dijk
Gebruikte bronnen: