Normen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Normen in de bouw zijn gestandaardiseerde afspraken en richtlijnen die worden opgesteld door normalisatie-instituten om de kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid van bouwwerken, bouwmaterialen en processen te waarborgen.
Omschrijving
In de bouwsector zijn normen cruciaal voor het creëren van een uniforme en veilige gebouwde omgeving. Ze dienen als een referentiepunt voor het voldoen aan wettelijke voorschriften, keuringen en certificeringen. Normalisatie-instituten zoals NEN (Nederlands Normalisatie Instituut) spelen een belangrijke rol bij het ontwikkelen en beheren van deze normen in Nederland. Normen kunnen van toepassing zijn op diverse aspecten binnen de bouw, waaronder de specificaties van materialen, de uitvoering van constructies, installaties en de energieprestatie van gebouwen. Hoewel de toepassing van normen in principe vrijwillig is, kan wet- en regelgeving, zoals het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), dwingend naar normen verwijzen, waardoor naleving in de praktijk verplicht wordt voor bepaalde aspecten.
Soorten Normen en Regelgeving
Naast nationale normen, zoals uitgegeven door NEN, zijn er ook Europese normen, bekend als Eurocodes. Deze Eurocodes zijn uniforme normen voor het ontwerp en de berekening van constructies binnen Europa en worden aangegeven met NEN-EN. Het Nederlandse Bouwbesluit, nu grotendeels opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), verwijst veelvuldig naar zowel NEN- als NEN-EN-normen om te specifieke prestatie-eisen voor bouwwerken te duiden. Daarnaast bestaan er Nederlandse Praktijkrichtlijnen (NPR's) en Nederlandse Technische Afspraken (NTA's), die aanvullende aanwijzingen en uitwerkingen bieden die kunnen helpen om aan de eisen uit het Bbl en de daarin aangewezen normen te voldoen.
Toepassing en Naleving
Hoewel het gebruik van normen in principe vrijwillig is, worden ze in de bouw vaak verplicht gesteld via wet- en regelgeving of contractuele afspraken. Voldoen aan de in het Bbl aangewezen normen wordt door de wetgever gezien als een manier om te voldoen aan de gestelde prestatie-eisen. Het is echter ook mogelijk om via een 'gelijkwaardige oplossing' aan de doelstellingen van de eis te voldoen, zonder de specifieke norm te volgen. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) legt de verantwoordelijkheid voor het aantonen dat aan de bouwregelgeving (inclusief normen) is voldaan sterker bij de bouwsector zelf, waarbij kwaliteitstoetsers controleren op basis van onder andere de normen uit de bouwregelgeving.
Vergelijkbare termen
Regels
Gebruikte bronnen: