Nederlandse Traditionalisme
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het Traditionalisme is een Nederlandse architectuurstroming die in de eerste helft van de 20e eeuw opkwam als reactie op het functionalisme en modernisme, waarbij inspiratie werd geput uit traditionele, vaak landelijke bouwkunst en materialen.
Omschrijving
Het Traditionalisme ontstond rond 1925 en kende een bloeiperiode in de jaren '20 en '30, met een invloed die tot in de jaren '50 en '60 reikte, met name in de kerkbouw en naoorlogse wederopbouw buiten de grote steden. De stroming verzette zich tegen de strakke lijnen en nieuwe materialen van het functionalisme en zocht aansluiting bij de historie, met een hang naar het dorpsverleden en een beeld van een nationale stijl. Kenmerkend is de nadruk op ambachtelijkheid, het gebruik van natuurlijke en traditionele materialen zoals baksteen, hout en natuursteen, en herkenbare, vaak sobere vormen die geborgenheid uitstralen.
Kenmerken
De architectuur van het Traditionalisme wordt gekenmerkt door een voorkeur voor symmetrie en een hiërarchische opbouw. Gebouwen hebben vaak gesloten bakstenen gevels, hellende daken met pannen en forse schoorstenen. Er is ruimte voor decoratieve elementen en pure versiering is toegestaan. Veelvoorkomende toepassingen waren woningbouw, boerderijen, kerken, kloosters, raadhuizen en musea.
Stromingen en Architecten
Binnen het Traditionalisme waren verschillende stromingen actief. De Delftse School (ca. 1925-1955) is de belangrijkste en ontstond rond hoogleraar M.J. Granpré Molière aan de Technische Hogeschool in Delft. Deze school legde de nadruk op eenvoud en functionaliteit in de vorm, gebaseerd op universele normen en de traditie van de Nederlandse plattelandsbouw. Andere vertegenwoordigers van de Delftse School waren onder meer C.M. van Moorsel, B.J. Koldewey, J.F. Berghoef en Gijsbert Friedhoff. De Bossche School is een variant die tijdens en na de Tweede Wereldoorlog ontstond, met name in het zuiden, en richtte zich op besloten ruimten en getalsmatige verhoudingen. De Shake-hands architectuur combineerde in de jaren dertig traditionele vormen met moderne materialen zoals stalen ramen, als een toenadering tussen functionalisme en traditionalisme.
Vergelijkbare termen
Delftse School
Gebruikte bronnen: