Mortel

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Mortel is een aangemaakt mengsel van bindmiddel, toeslagstoffen en water, dat gebruikt wordt om bouwmaterialen zoals bakstenen en tegels te verbinden of oppervlakken af te werken.

Omschrijving

Mortel, ook wel specie genoemd, is een fijn betontype. De hoofdbestanddelen zijn bindmiddel (vaak cement, kalk of een combinatie hiervan), toeslagstoffen (meestal zand) en water. Door de chemische reactie tussen het bindmiddel en water ontstaat een plastische massa die na verharding een steenachtig materiaal vormt. Mortel wordt breed toegepast in de bouw, onder andere voor metselwerk, tegelwerk, stukadoren, voegen en reparaties van beton of natuursteen. De specifieke samenstelling en verhoudingen van de componenten bepalen de eigenschappen en toepassing van de mortel.

Samenstelling

De basis van mortel bestaat uit een bindmiddel, toeslagstoffen en water. Als bindmiddel wordt veelal cement gebruikt, maar ook kalk of een combinatie van cement en kalk is mogelijk. Zand is het meest gebruikte toeslagmateriaal, waarbij de verschillende korrelgroottes bijdragen aan een compacte en goed hechtende massa na uitharding. Water is essentieel voor de chemische reactie (hydratatie) die zorgt voor de verharding van de mortel. Daarnaast kunnen hulpstoffen worden toegevoegd om specifieke eigenschappen te beïnvloeden, zoals de verwerkbaarheid, waterdichtheid, hechting, trekweerstand, kleur of uithardingstijd.

Toepassingen

Mortel kent diverse toepassingen in de bouw. Het wordt onder meer gebruikt voor: het metselen van binnen- en buitenmuren (metselspecie), het aanbrengen van cementdekvloeren en egalisatielagen, stucwerk (met name in vochtige ruimtes), het vullen van scheuren en gaten bij herstelwerkzaamheden, en als basis onder funderingen en dragende delen. Ook voor tegelwerk en voegwerk wordt mortel gebruikt. Speciale mortels, zoals waterdichte mortel of zwelmortel, worden ingezet voor specifieke doeleinden zoals het afdichten van wanden en vloeren of het ondersabelen van constructies om krachten over te dragen.

Vergelijkbare termen

Beton

Gebruikte bronnen: