Lijkenhuisje
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een lijkenhuisje, ook wel baarhuisje of historisch mortuarium genoemd, is een gebouw of ruimte op een begraafplaats, kerkhof, bij een hospitaal of in een zorginstelling, bedoeld voor de tijdelijke bewaring en eventuele opbaring van een overledene.
Omschrijving
Vroeger werden lijkenhuisjes vaak gebruikt voor het bewaren van lichamen van personen die aan besmettelijke ziekten waren overleden om verdere besmetting te voorkomen. Ook dienden ze als plaats waar overledenen werden opgebaard totdat met zekerheid kon worden vastgesteld dat de dood was ingetreden, aangezien begraven pas na 36 uur mocht plaatsvinden. Naast de functie voor overledenen werden baarhuisjes soms ook gebruikt voor de opslag van lijkbaren of gereedschap voor het onderhoud van de begraafplaats. Tegenwoordig worden lichamen van overledenen gekoeld bewaard in mortuaria in ziekenhuizen en uitvaartcentra om het ontbindingsproces te vertragen. Mortuaria beschikken veelal over een opbaarruimte voor nabestaanden, een sectiekamer voor onderzoek en koelruimtes.
Historische context
De Wet op de Besmettelijke Ziekten uit 1872 verplichtte nieuwe begraafplaatsen om een lokaal te hebben voor de tijdelijke bewaring van overledenen aan een besmettelijke ziekte. Dit lokaal werd al snel een lijkenhuisje of baarhuisje genoemd. De huisjes werden oorspronkelijk vaak achter op begraafplaatsen geplaatst en omringd door bomen en struiken voor privacy en koeling. Later werden ze dichter bij de ingang geplaatst.
Moderne benamingen en functies
Tegenwoordig wordt vaker gesproken over een mortuarium, met name in ziekenhuizen en uitvaartcentra. Een mortuarium is een vertrek of plaats waar het lichaam van een overledene tijdelijk wordt bewaard en/of opgebaard tot aan de uitvaart. Moderne mortuaria zijn uitgerust met koelruimtes om het lichaam te bewaren en kunnen ook opbaarruimtes en sectiekamers bevatten.
Vergelijkbare termen
Mortuarium
Gebruikte bronnen: