Keerbeitel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een keerbeitel is een stalen plaat die samen met de schaafbeitel in een handschaaf wordt geplaatst om de afgesneden houtkrul te breken en af te voeren.
Omschrijving
De keerbeitel vormt het bovenste deel van de dubbele schaafbeitel in een handschaaf. Deze metalen plaat wordt met een schroef aan de snijzijde van de eigenlijke schaafbeitel vastgeklemd. De primaire functie van de keerbeitel is het breken van de houten spaan die door de schaafbeitel wordt weggesneden. Door dit keren of breken krijgt de spaan zijn karakteristieke gekrulde vorm. Dit proces bevordert de afvoer van de spanen via de bekopening van de schaaf en voorkomt verstoppingen. Een goed aansluitende keerbeitel is belangrijk om te voorkomen dat spanen tussen de beitels terechtkomen.
Toepassing en instelling
De schaafbeitel met opgeklemde keerbeitel wordt met een spie vastgezet in het blok van de schaaf. De afstand tussen de onderzijde van de keerbeitel en de snede van de schaafbeitel is cruciaal voor de werking en bedraagt doorgaans 1 à 2 mm. Bij het schaven van zeer hard of vochtig hout kan deze afstand soms enigszins worden aangepast. De juiste instelling is deels een kwestie van gevoel en ervaring voor de vakman, hoewel voor de doe-het-zelver de afstand van 1 tot 2 mm een goede richtlijn is. Het is essentieel dat de keerbeitel exact evenwijdig aan de schaafbeitel ligt en goed aansluit om verstopping door spanen te voorkomen. Naast het breken van de spaan draagt de keerbeitel ook bij aan de stabiliteit van de schaafbeitel, met name bij dunnere beitels in metalen schaven.
Vergelijkbare termen
beitel
Gebruikte bronnen: