Kapgebindte
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kapgebinte, ook wel dakstoel genoemd, is de dragende houten balkconstructie die een schuin dak ondersteunt en zorgt voor de stabiliteit van het gebouw.
Omschrijving
Een gebint is een portaalvormige houten draagconstructie, bestaande uit staanders (verticale kolommen) en gebintbalken (horizontale balken) die met elkaar verbonden zijn. Deze gebinten worden onderling gekoppeld door gebintplaten of gordingen die in de lengterichting van het gebouw liggen. De verbindingen binnen een gebint worden vaak verstevigd met korbelen en schoren. Kapgebinten vormen het skelet van het dak en dragen het gewicht van de dakbedekking, sneeuw en windlasten, en verdelen deze krachten over de muren en fundering. Ze worden traditioneel toegepast in historische gebouwen en boerderijen, maar ook in moderne architectuur om een karakteristieke uitstraling te geven. Naast de constructieve functie dragen gebinten ook bij aan de thermische en akoestische isolatie van een gebouw.
Onderdelen van een gebint
Een gebint bestaat uit diverse onderdelen. De verticale stijlen of staanders vormen de 'poten' van het portaal. De horizontale gebintbalk, ankerbalk of dekbalk verbindt de stijlen aan de bovenzijde. Schoren en korbelen zijn schuine balken die de hoeken tussen stijlen en balken verstevigen. Gordingen of gebintplaten verbinden de gebinten in de lengterichting en dragen de dakbedekking.
Typen gebinten
Er zijn verschillende typen gebinten, onderscheiden door de manier waarop de horizontale balk met de stijlen is verbonden en hun plaatsing. Het dwarsgebint, gebruikelijk in Nederland, heeft stijlen die haaks op de lengterichting van het gebouw staan en verbonden zijn door een dekbalk. Bij een ankerbalkgebint steekt de horizontale ankerbalk door de stijl en wordt vastgezet met pennen of wiggen. Een dekbalkgebint kenmerkt zich doordat de gebintbalk óp de stijlen ligt en vaak met pen-en-gatverbindingen is bevestigd. Langsgebinten, meer typerend voor bijvoorbeeld het Noord-Duitse hallenhuis, hebben stijlen die in de lengterichting zijn geplaatst en verbonden worden door een gebintplaat waarop de gebintbalken rusten.
Vergelijkbare termen
Dakspant
Gebruikte bronnen: