Inklinking
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Inklinking is het proces waarbij grond in volume afneemt, voornamelijk door verlies van water en/of oxidatie van organisch materiaal, wat kan leiden tot daling van het maaiveld.
Omschrijving
Inklinking, ook wel klink genoemd, treedt vooral op in gebieden met een slappe ondergrond, zoals veen en klei. Het is een volumevermindering van de grond die wordt veroorzaakt door het verdwijnen van water uit de poriën van de grond of door het onttrekken van grondwater. Bij veengrond speelt ook oxidatie van het organische materiaal boven het grondwaterpeil een rol, doordat bacteriën dit materiaal afbreken in aanwezigheid van zuurstof. Dit proces resulteert in een dichtere pakking van de gronddeeltjes en een daling van het grondoppervlak. Hoewel de grond na vernatting weer deels kan opzwellen, is een deel van de inklinking, met name bij veen, onomkeerbaar. Dit fenomeen kan zowel natuurlijk plaatsvinden (door droogte) als door menselijke activiteiten (zoals bemaling of het aanbrengen van extra belasting op de grond).
Oorzaken van Inklinking
Inklinking kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Natuurlijke oorzaken omvatten langdurige droogteperiodes en seizoensgebonden variaties in vochtigheid, die de waterinhoud van de bodem beïnvloeden. Ook het gewicht van de bovenliggende grondlagen kan bijdragen aan samenpersing. Antropogene factoren zijn onder meer grondwateronttrekking voor landbouw of industrie, drainage van de grond (bijvoorbeeld door bemaling), het aanbrengen van extra grond (ophogen) en trillingen door zwaar verkeer of heiwerkzaamheden. Bij veengrond wordt inklinking versterkt door oxidatie van het organische materiaal wanneer dit boven de grondwaterstand komt en in contact komt met lucht.
Gevolgen voor Bouw en Infrastructuur
Inklinking kan aanzienlijke gevolgen hebben voor gebouwen en infrastructuur. Het meest gevaarlijke gevolg is verzakking, waarbij fundamenten ongelijkmatig zakken door het krimpen van de grond eronder. Dit kan leiden tot scheurvorming in muren, vloeren en plafonds, en in ernstige gevallen de structurele integriteit van een gebouw aantasten. Bij paalfunderingen kan inklinking leiden tot negatieve kleef, waarbij de nazakkende grond aan de paal trekt. Daarnaast kan inklinking de waterhuishouding verstoren en de bruikbaarheid van landbouwgrond verminderen. Monitoring van de bodem en structuren is cruciaal om problemen tijdig te signaleren.
Vergelijkbare termen
Settlement
Gebruikte bronnen: