Houten Kolommen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Houten kolommen zijn verticale dragende constructie-elementen, vervaardigd uit massief of gelamineerd hout, die bedoeld zijn om belastingen van hogere delen van een gebouw over te brengen naar de fundering of andere dragende structuren.
Omschrijving
Houten kolommen vormen een essentieel onderdeel van de draagconstructie in diverse bouwprojecten, variërend van traditionele gebinten tot moderne skeletbouw. Ze kunnen zowel uit massief hout als uit gelamineerd hout (lijmhout) worden vervaardigd, waarbij gelamineerd hout voordelen kan bieden zoals minder kans op grote scheuren en de mogelijkheid om grotere overspanningen te realiseren. De kolommen zijn er in verschillende vormen, zoals rond, vierkant of rechthoekig, afhankelijk van de esthetische en constructieve eisen. Ze worden toegepast om verticale belastingen, zoals van vloeren en daken, naar de onderliggende structuur af te dragen. In een paal-en-balksysteem vormen forse houten kolommen samen met liggers een stevige en zelfdragende constructie. Houten kolommen kunnen op verschillende manieren worden gefundeerd, zoals op gemetselde poeren of verankerd aan de vloer met een stalen plaat.
Materialen en vormen
Houten kolommen worden doorgaans gemaakt van massief hout of gelamineerd hout. Gelamineerd hout, ook wel lijmhout genoemd, wordt vervaardigd door kleinere stukken hout te verlijmen, wat resulteert in sterke dragende elementen zoals kolommen en liggers. Gelamineerde houten kolommen kunnen lichter zijn dan vergelijkbare kolommen van beton of staal, terwijl ze toch een hoog draagvermogen hebben. Ze bieden ook meer stabiliteit en hebben minder kans op grote scheuren dan massief hout. Houten kolommen zijn verkrijgbaar in diverse doorsnedes, waaronder rond, vierkant en rechthoekig, waardoor ze flexibel inzetbaar zijn in verschillende ontwerpen.
Toepassingen in de bouw
Houten kolommen worden in diverse bouwmethoden toegepast als dragende elementen. In houtskeletbouw vormen houten balken en kolommen de dragende structuur van een gebouw. Bij een paal-en-balksysteem dragen forse houten kolommen en liggers de constructie, wat architectonisch veel mogelijkheden biedt door het open skelet. Ook in traditionele gebintenconstructies, vaak te vinden in historische gebouwen en boerderijen, vormen houten kolommen een stevig raamwerk voor de dakconstructie en muren. Houten kolommen kunnen ook worden gebruikt als drager voor betonvloeren, hoewel dit historisch gezien in Nederland minder vaak voorkwam. De keuze voor houten kolommen kan naast constructieve redenen ook esthetische overwegingen hebben, passend bij traditionele of juist moderne ontwerpen.
Onderhoud
Onderhoud van houten kolommen, met name bij buitentoepassingen, is belangrijk om de levensduur te verlengen en aantasting door vocht, schimmels en insecten te voorkomen. Houtrot wordt voornamelijk veroorzaakt door schimmels die gedijen in vochtige omstandigheden. Regelmatige reiniging en bescherming met bijvoorbeeld beits of olie kunnen helpen om vergrijzing en andere weersinvloeden tegen te gaan. Bij het ontwerpen van houten constructies kan rekening gehouden worden met detaillering om onderhoud te minimaliseren. Indien houtrot optreedt, kan het aangetaste deel worden hersteld door het rotte hout te verwijderen en te behandelen.
Vergelijkbare termen
Houten palen
Gebruikte bronnen: