Hoekstenen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Hoekstenen zijn blokken, vaak van steen, geplaatst op de hoeken van een gebouw of muur met een constructieve of decoratieve functie.
Omschrijving
Hoekstenen worden toegepast om de hoeken van bouwwerken te versterken en kunnen tevens dienen als decoratief element. Vroeger hadden ze vaak een belangrijke constructieve rol, vooral bij muren van breuksteenwerk waar ze hielpen bij het maken van een stabiele hoek. Ze kunnen vervaardigd zijn uit diverse materialen, zoals natuursteen, maar ook beton wordt gebruikt. Hoekstenen onderscheiden zich vaak in materiaal, uiterlijk of grootte van de overige stenen in de muur. Ze kunnen enigszins uitsteken ten opzichte van het muurvlak en variëren in afwerking van glad tot ruw behakt. Soms wisselen hoekstenen en kleinere stenen elkaar af in het metselwerk.
Toepassing en Variaties
Hoekstenen vinden hun toepassing bij diverse soorten bouwwerken, van huizen tot kerken. Naast hun constructieve waarde, die met name bij oudere bouwmethoden en materialen zoals breuksteen van belang was, spelen ze een rol in de esthetiek van een gebouw. Ze kunnen specifiek voor een hoek gevormd zijn en de afwisseling van strek en kop kan zichtbaar zijn. In sommige regio's is het gebruik van hoekstenen zelfs voorgeschreven. Naast massieve hoekstenen zijn er ook toepassingen waarbij hoekstenen worden nagebootst, bijvoorbeeld met pleisterwerk en schijnvoegen, of speciale hoekstenen voor steenstrips.
Symbolische Betekenis
Naast de bouwkundige betekenis heeft 'hoeksteen' ook een belangrijke figuurlijke betekenis. Het kan verwijzen naar een essentieel onderdeel of een steunpilaar, bijvoorbeeld 'het gezin is de hoeksteen van de samenleving'. In religieuze contexten, met name in het Christendom, wordt de term gebruikt om Jezus aan te duiden als de fundamentele steen van het 'Godsgebouw'.
Gebruikte bronnen: