Groepenkast

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een groepenkast, ook wel verdeelinrichting, verdeelkast of schakelkast genoemd, is een essentieel onderdeel van de elektrische installatie in een gebouw dat zorgt voor de beveiligde verdeling van elektriciteit over verschillende elektrische circuits.

Omschrijving

De groepenkast is doorgaans geplaatst in de meterkast of meterruimte, waar ook de aansluitingen voor andere nutsvoorzieningen zoals gas, water en internet kunnen binnenkomen. Het hoofddoel van de groepenkast is het waarborgen van de veiligheid van de elektrische installatie. De kast bevat componenten zoals een hoofdschakelaar, aardlekschakelaars en installatieautomaten. De hoofdschakelaar maakt het mogelijk om in één keer de gehele installatie spanningsloos te maken. Aardlekschakelaars beschermen tegen lekstromen, wat helpt om elektrocutie en brand te voorkomen. Installatieautomaten, ook wel zekeringautomaten genoemd, beveiligen de bedrading tegen schade door te hoge stromen als gevolg van overbelasting of kortsluiting en onderbreken in dat geval het circuit. In oudere installaties werden hiervoor smeltzekeringen (stoppen) gebruikt. De groepenkast verdeelt de binnenkomende stroom over verschillende groepen, waarbij elke groep een specifiek deel van de elektrische installatie bedient, zoals stopcontacten, verlichting of specifieke zware apparaten zoals een elektrische kookplaat.

Functie en opbouw

De groepenkast fungeert als het hart van de elektrische installatie en verdeelt de vanuit het net binnengekomen elektriciteit over de diverse groepen in huis. Naast de verdeling zorgt de groepenkast ook voor de beveiliging tegen elektrische gevaren zoals overbelasting, kortsluiting en lekstroom. Een moderne groepenkast is opgebouwd uit diverse componenten op een DIN-rail, waaronder minimaal een hoofdschakelaar en aardlekschakelaars, gevolgd door installatieautomaten voor de individuele groepen. Afhankelijk van de installatie kunnen hier ook specifieke componenten zoals een fornuisgroep of beltransformator aan worden toegevoegd.

1-fase en 3-fase groepenkasten

Er wordt onderscheid gemaakt tussen 1-fase en 3-fase groepenkasten. Een 1-fase groepenkast is geschikt voor een maximaal vermogen van ongeveer 8000 Watt en volstaat voor de meeste huishoudelijke apparatuur. Bij een hoger stroomverbruik, bijvoorbeeld door grootverbruikers zoals een elektrische kookplaat, warmtepomp of laadpaal, is een 3-fase groepenkast vaak noodzakelijk. Het belangrijkste verschil is dat een 3-fase groepenkast geschikt is voor een aansluiting op krachtstroom. Bij nieuwbouw of ingrijpende wijzigingen in de elektrische installatie wordt vaak gekozen voor een 3-fase aansluiting om voorbereid te zijn op toekomstige elektrische apparatuur.

Vergelijkbare termen

Verdeelkast | meterkast | hoofdschakelaar

Gebruikte bronnen: