Gesteente
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Gesteente is een natuurlijk voorkomend, vast materiaal dat in de ondergrond ligt en is opgebouwd uit fragmenten (klasten) of mineralen.
Omschrijving
De aardkorst bestaat uit talloze soorten gesteenten die belangrijk zijn voor het aardoppervlak, reliëf, landschap, draagkracht van de ondergrond, bodemvorming en waterhuishouding. Gesteenten kunnen sterk variëren in grootte, vorm, kleur, textuur en samenstelling. De vorming en samenstelling van gesteente worden bestudeerd binnen de geologie, specifiek de petrologie.
Vorming en classificatie
Gesteente wordt ingedeeld in drie hoofdgroepen op basis van hun ontstaanswijze: stollingsgesteenten, sedimentaire gesteenten en metamorfe gesteenten.
* Stollingsgesteenten: Ontstaan door het stollen van gesmolten gesteente (magma of lava). Voorbeelden zijn graniet, basalt, en gabbro.
* Sedimentaire gesteenten: Gevormd door het bezinken of neerslaan van sedimenten, of door de opeenhoping van organisch materiaal. Voorbeelden zijn zandsteen, kalksteen en veen.
* Metamorfe gesteenten: Ontstaan wanneer bestaand gesteente onder hoge druk en/of temperatuur van samenstelling en structuur verandert, zonder te smelten. Voorbeelden zijn marmer, leisteen en gneis.
Eigenschappen en gebruik in de bouw
Gesteenten hebben diverse eigenschappen die bepalend zijn voor hun toepassingen. Belangrijke eigenschappen zijn onder andere hardheid, poreusheid, dichtheid en sterkte. Steen wordt al sinds de prehistorie door de mens gebruikt als bouwmateriaal. In de bouw worden diverse soorten gesteente toegepast, zoals natuursteen (ongewijzigd of bewerkt gesteente uit de natuur) en kunstmatige steen (zoals baksteen, kalkzandsteen en betonsteen). Natuursteen, zoals graniet en marmer, is waardevol als bouwmateriaal voor constructieve of decoratieve toepassingen en wordt zowel lokaal gewonnen als geïmporteerd. Voorbeelden van toepassingen in de bouw zijn funderingen, muren, vloeren, gevelbekleding en decoratieve elementen.
Vergelijkbare termen
Mineraal
Gebruikte bronnen: