Fits
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
In de werktuigbouwkunde en techniek bepaalt een passing (fit) de toegestane toleranties tussen samen te voegen onderdelen, zoals een as en een gat, om te zorgen dat ze op de gewenste manier functioneren.
Omschrijving
Passingen zijn essentieel in technische ontwerpen om de tolerantie en precisie van verbindingen te definiëren. De mate van speling of overlap tussen twee onderdelen, zoals een as en een gat, bepaalt de passing. Dit is cruciaal om te borgen dat werkstukken correct in elkaar passen en de beoogde functie vervullen. Een nauwe passing (negatieve speling) resulteert in een strakke verbinding, terwijl een losse passing (positieve speling) meer bewegingsvrijheid toelaat. Passingen worden geclassificeerd volgens internationale normen, zoals het ISO-passingstelsel (ISO 286). Dit systeem specificeert tolerantieklassen en afwijkingen voor gaten en assen.
Soorten Passingen
Volgens de ISO-norm zijn er verschillende soorten passingen, ingedeeld naar de mate van speling:
* Losse passing (Sp): Hierbij is er altijd een positieve speling aanwezig tussen de onderdelen, waardoor ze gemakkelijk in elkaar bewegen.
* Overgangspassing: Deze passing kan zowel positieve als negatieve speling hebben, afhankelijk van de feitelijke maten van de onderdelen. De passing kan nauwkeurig zijn, waarbij onderdelen nog kunnen bewegen, of vereist lichte hamerslagen voor montage.
* Vaste passing (Pn): Bij deze passing is er altijd een negatieve speling (overlap), waardoor de onderdelen in elkaar geperst moeten worden of montage via temperatuurverschil vereist is.
Toleranties en Normering
Toleranties zijn de maximaal toegestane afwijkingen van de nominale maat van een werkstuk. Omdat geen twee producten identiek zijn door variaties in het productieproces, zijn toleranties noodzakelijk om te borgen dat onderdelen functioneel zijn en uitwisselbaar, wat belangrijk is voor massaproductie. Passingen worden internationaal genormaliseerd in het ISO-passingstelsel (ISO 286), dat tolerantieklassen en maximale afwijkingen voor gaten en assen vastlegt. In dit systeem wordt de ligging en grootte van het tolerantiegebied aangegeven met de nominale maat, een letter (hoofdletter voor een binnenmaat/gat, kleine letter voor een buitenmaat/as) en een getal dat de grootte van de tolerantie aangeeft (kleiner getal = kleinere tolerantie).
Vergelijkbare termen
Passing
Gebruikte bronnen: