Elektriciteitsnet

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Het elektriciteitsnet is een netwerk van verbindingen en bijbehorende installaties dat dient voor het transport en de distributie van elektrische energie van producenten naar eindgebruikers.

Omschrijving

Het elektriciteitsnet bestaat uit verschillende spanningsniveaus om efficiënt transport over lange afstanden mogelijk te maken en vervolgens de elektriciteit veilig te verdelen naar woningen, bedrijven en industrie. Het netwerk omvat onder andere hoogspanningslijnen voor transport over landelijke afstanden, onderstations die spanningen omzetten, middenspanningsnetten voor regionale verdeling en laagspanningsnetten voor de aansluiting van individuele afnemers. Naast fysieke leidingen en transformatoren bevat het netwerk ook systemen voor schakeling, beveiliging en beheer om een betrouwbare levering te garanderen.

Opbouw en functies

Het elektriciteitsnet is opgebouwd uit verschillende componenten met specifieke functies. Elektriciteit wordt opgewekt in centrales, zonneparken of windmolens. Een landelijk hoogspanningsnet (bijvoorbeeld 380 kV en 220 kV in Nederland) transporteert deze energie over grote afstanden. Onderstations of hoogspanningsstations zetten deze hoge spanningen om naar lagere hoogspanningen (bijvoorbeeld 150 kV, 110 kV, 50 kV). Regionale netten verdelen de elektriciteit verder naar transformatorstations, die de spanning verlagen naar middenspanning (tussen 3 en 25 kV). Middenspanningskabels lopen naar transformatorhuisjes in wijken, waar de middenspanning wordt omgezet naar laagspanning (230 V) voor huishoudelijk gebruik. Vanaf hier loopt een kabel naar de meterkast in huis. Stations binnen het netwerk, zoals onderstations, schakelstations en netstations, spelen een cruciale rol bij het transformeren, schakelen en verdelen van elektriciteit over de verschillende spanningsniveaus.

Netcongestie

Het elektriciteitsnet kan te maken krijgen met netcongestie. Dit treedt op wanneer er lokaal of regionaal meer elektriciteit gevraagd of aangeboden wordt dan het netwerk kan transporteren. Dit kan voorkomen bij zowel de afname van elektriciteit (bijvoorbeeld door groeiende industrie of elektrificatie) als bij de teruglevering van duurzaam opgewekte energie. Netcongestie kan ertoe leiden dat nieuwe aansluitingen niet mogelijk zijn of dat er beperkingen zijn op de levering of teruglevering van elektriciteit.

Gebruikte bronnen: