Edelstaal
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Edelstaal, ook bekend als roestvast staal of RVS, is een legering van ijzer met een minimaal gehalte van 10,5% chroom en maximaal 1,2% koolstof, wat zorgt voor corrosiebestendigheid.
Omschrijving
Roestvast staal (RVS) is een verzamelnaam voor diverse legeringen van ijzer, chroom, nikkel en koolstof. Om aangemerkt te worden als roestvast staal, moet de legering minimaal 10,5% chroom en maximaal 1,2% koolstof bevatten. Andere elementen zoals molybdeen, titanium, mangaan, stikstof en silicium kunnen worden toegevoegd om specifieke eigenschappen te verbeteren. De corrosiebestendigheid komt door een dunne, onzichtbare chroomoxidelaag die zich vormt op het oppervlak en het staal beschermt tegen roest. Deze passivatielaag is zelfherstellend in aanwezigheid van zuurstof. Hoewel in de volksmond vaak gesproken wordt van 'roestvrij staal', is 'roestvast staal' een nauwkeurigere term, aangezien het materiaal onder bepaalde omstandigheden wel degelijk kan corroderen, bijvoorbeeld bij de aanwezigheid van chlorides of verontreiniging met gewoon staal. De benaming 'edelstaal' wordt in de volksmond gebruikt, maar 'roestvast staal' of 'RVS' zijn de technischere termen.
Eigenschappen en Toepassingen
RVS is een duurzaam materiaal met een hoge weerstand tegen corrosie. Naast de bekende corrosiebestendigheid, is RVS over het algemeen een taai materiaal. Het heeft een lagere thermische en elektrische geleidbaarheid in vergelijking met gewoon staal. De magnetische eigenschappen van RVS variëren afhankelijk van de samenstelling en kristalstructuur; austenitisch RVS is in principe niet-magnetisch, terwijl ferritische, martensitische en duplex soorten wel magnetisch zijn. RVS wordt breed toegepast in diverse sectoren. In de bouw wordt het gebruikt voor onder andere gevelbekleding, balustrades, trappen en leuningen vanwege de sterkte, esthetiek en lange levensduur. Ook wordt RVS toegepast als wapening in beton, met name in omgevingen waar het beton in aanraking komt met corrosieve milieus. Vanwege de hygiënische eigenschappen en corrosiebestendigheid is RVS populair in de voedingsmiddelenindustrie en de medische sector.
Soorten RVS
Er zijn verschillende soorten roestvast staal, onderverdeeld op basis van hun metallurgische structuur. De drie belangrijkste typen zijn austenitisch, ferritisch en martensitisch RVS. Austenitisch RVS (met veel nikkel en chroom, zoals AISI 304 en 316) biedt over het algemeen de beste corrosieweerstand, is niet-magnetisch in geleverde toestand en goed lasbaar. Ferritisch RVS bevat weinig of geen nikkel, heeft een redelijke corrosiebestendigheid, is magnetisch en moeilijker lasbaar. Martensitisch RVS kenmerkt zich door een hoge sterkte en hardheid, een lagere corrosieweerstand en is magnetisch. Duplex RVS combineert hoge treksterkte met goede corrosieweerstand. De keuze van het type RVS hangt af van de specifieke toepassing en de vereiste eigenschappen.
Vergelijkbare termen
Roestvast staal
Gebruikte bronnen: