Dynamo
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een dynamo is een elektromechanisch apparaat dat mechanische energie omzet in elektrische energie door middel van elektromagnetische inductie.
Omschrijving
Een dynamo, ook wel generator genoemd, wekt gelijkstroom (DC) op middels elektromagnetische inductie. Dit gebeurt doordat een anker met wikkelingen roteert binnen een stilstaand magnetisch veld, opgewekt door elektromagneten of permanente magneten. De opgewekte wisselstroom in het anker wordt door een collector of commutator mechanisch omgezet naar gelijkstroom voordat deze naar verbruikers of een accu wordt gestuurd. In vergelijking met moderne alternatoren, die wisselstroom (AC) opwekken en dit elektronisch gelijkrichten, zijn gelijkstroomdynamo's vaak zwaarder en minder efficiënt, zeker bij lage toerentallen. De benodigde laadstroom wordt bij een dynamo door de borstels geleid die contact maken met de collector, wat kan leiden tot slijtage.
Verschil met alternator
Hoewel zowel dynamo's als alternatoren mechanische energie omzetten in elektrische energie via elektromagnetische inductie, is het voornaamste verschil het type stroom dat ze direct opwekken. Een dynamo genereert gelijkstroom (DC), terwijl een alternator wisselstroom (AC) produceert die vervolgens met diodes wordt gelijkgericht naar gelijkstroom voor gebruik in bijvoorbeeld een voertuig. Alternatoren zijn over het algemeen lichter, kleiner, efficiënter en leveren ook bij lagere toerentallen meer vermogen dan traditionele gelijkstroomdynamo's. Het ontwerp van een alternator, waarbij de hoge laadstroom niet door de borstels van een commutator loopt, resulteert in minder slijtage en een hogere mogelijke stroomopbrengst. Om deze reden hebben alternatoren in veel toepassingen, zoals in auto's, de traditionele dynamo's vervangen.
Spanningsregeling
Om de door een dynamo opgewekte spanning constant te houden, wordt een spanningsregelaar gebruikt. Bij gelijkstroomdynamo's werd dit historisch vaak gedaan met elektromechanische regelaars die door middel van het aan- en uitschakelen van de verbinding met de accu de gemiddelde laadspanning regelden. Moderne systemen, en met name die bij alternatoren, maken gebruik van elektronische regelaars die het magnetische veld regelen om zo de uitgangsspanning constant te houden. Dit resulteert in een stabielere spanning over een breder toerengebied.
Vergelijkbare termen
Generator
Gebruikte bronnen: