Domus
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een domus is een traditionele Romeinse stadswoning die diende als privéverblijf voor de welgestelde klasse in de Romeinse oudheid.
Omschrijving
In tegenstelling tot insulae, de appartementencomplexen voor de minder bedeelden, was de domus een huis met een eigen karakter, vaak gericht op een of meerdere binnenplaatsen. De indeling omvatte doorgaans een atrium, een centrale open ruimte, en in rijkere uitvoeringen een peristylium, een binnenhof met tuin omgeven door zuilengangen. De architectuur en decoratie van de domus weerspiegelden het sociale en economische aanzien van de eigenaren. Wat we weten over Romeinse woningen, waaronder de domus, is voor een groot deel afkomstig uit opgravingen in steden als Pompeï en Herculaneum.
Kenmerken en Indeling
Een kenmerkende indeling van een domus begon vaak met een entree (vestibulum) en een gang (fauces) die naar het centrale atrium leidden. Het atrium was een belangrijke ruimte, vaak met een opening in het dak (compluvium) waaronder zich een bassin bevond (impluvium) voor het opvangen van regenwater. Rondom het atrium lagen diverse vertrekken, waaronder slaapkamers (cubicula) en soms winkels (tabernae) aan de straatzijde. Achter het atrium bevond zich vaak het tablinum, een studeer- of ontvangstkamer, dat de overgang vormde naar het peristylium. Het peristylium was een open binnenplaats met een tuin (hortus) omringd door een zuilengalerij, en was bedoeld voor ontspanning. Aan het peristylium grensden vaak eetkamers (triclinium) en andere ontvangstruimtes (exedra).
Verschil met Insula en Villa
In de Romeinse tijd waren er verschillende soorten woningen. De domus was de stadswoning voor de rijkere Romeinen. De minder welgestelde bevolking woonde doorgaans in insulae, meerverdiepingsgebouwen die vergelijkbaar zijn met appartementencomplexen. Een villa daarentegen was een ruim buitenverblijf, vaak gekoppeld aan een landbouwbedrijf, bestemd voor de rijken.
Vergelijkbare termen
Atriumhuis
Gebruikte bronnen: