Dichtheid

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Dichtheid, ook wel volumieke massa genoemd, is een materiaaleigenschap die de verhouding tussen massa en volume weergeeft, doorgaans uitgedrukt in kilogram per kubieke meter (kg/m³).

Omschrijving

De dichtheid van een materiaal geeft aan hoeveel massa er aanwezig is in een bepaald volume. Het is een fundamentele eigenschap in de bouwkunde die van invloed is op diverse materiaalkenmerken en toepassingen. Zo zijn materialen met een hoge dichtheid, zoals staal of verdicht beton, over het algemeen zwaarder en sterker, wat ze geschikt maakt voor dragende constructies. Materialen met een lagere dichtheid, zoals lichtgewicht beton of isolatiematerialen, bevatten meer lucht of lichte toeslagmaterialen en zijn daardoor lichter en hebben vaak betere thermische of akoestische isolatiewaarden. De dichtheid van een materiaal kan variëren afhankelijk van factoren zoals vochtgehalte, samenstelling en de aanwezigheid van holle ruimtes of poriën.

Soorten dichtheid en gerelateerde termen

In de bouwkunde worden verschillende termen gebruikt om dichtheid te specificeren, afhankelijk van de context en de aanwezigheid van holtes of vocht in het materiaal. Volumieke massa en dichtheid worden vaak door elkaar gebruikt en geven het verband tussen massa en volume aan. Soortelijke massa wordt specifiek gebruikt wanneer de volumieke massa van een materiaal constant is, ongeacht vochtigheid of samenstelling, zoals bij staal. Bij materialen met poriën of holle ruimtes spreekt men soms van schijnbare volumieke massa of schijnbare dichtheid, waarbij het volume inclusief de holtes wordt beschouwd. Bruto volumieke massa wordt gebruikt bij materialen met geperforeerde of holle structuren, zoals bepaalde soorten baksteen. De proctordichtheid is een begrip uit de civiele techniek om de verdichting en daarmee de dichtheid van grondlagen te bepalen voor funderingen.

Dichtheid van beton

De dichtheid van beton is afhankelijk van de samenstelling, met name het type toeslagmateriaal. Normaal beton heeft een dichtheid van ongeveer 2300 kg/m³. Lichtgewicht beton, vaak gebruikt voor isolatie of minder zwaar belaste constructies, heeft een lagere dichtheid van typisch 1400 tot 1800 kg/m³. Zwaar beton, toegepast waar extra gewicht en sterkte nodig zijn, zoals bij stralingsbescherming, kan een dichtheid van 3000 tot 4000 kg/m³ of meer bereiken.

Vergelijkbare termen

Soortelijk gewicht

Gebruikte bronnen: