Densitometer
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een densitometer is een meetinstrument dat wordt gebruikt om de dichtheid van materialen te bepalen.
Omschrijving
Densitometers meten de dichtheid doorgaans door te kijken naar de interactie van straling (zoals licht of radioactieve straling) met het materiaal. Afhankelijk van het type densitometer kan dit gebaseerd zijn op de absorptie of reflectie van licht, of op de verzwakking van radioactieve straling. De gemeten waarde wordt vervolgens omgezet naar een dichtheidswaarde. Er bestaan verschillende soorten densitometers, waaronder optische densitometers die in de grafische industrie worden gebruikt om kleurintensiteit of toonwaarden van drukwerk te meten, en nucleaire densitometers die in de bouw en civiele techniek worden ingezet voor het meten van de dichtheid en het vochtgehalte van grond, asfalt of beton.
Toepassingen in de bouw en civiele techniek
In de bouw- en civiele techniek worden nucleaire densitometers specifiek gebruikt om de verdichting van materialen zoals grond, asfalt en beton te controleren. Deze apparaten zenden radioactieve straling uit die door het materiaal gaat en meten vervolgens hoeveel straling wordt geabsorbeerd of verstrooid. Op basis hiervan kan de dichtheid en het vochtgehalte van het materiaal nauwkeurig worden bepaald. Dit is essentieel voor kwaliteitscontrole om te zorgen dat de fundering, wegen en constructies voldoen aan de gestelde eisen voor draagkracht en stabiliteit. Naast nucleaire densitometers worden in de bouw ook andere methoden gebruikt voor het meten van verdichting, zoals de dynamische plaatproef of de zandkegelproef, afhankelijk van de vereiste nauwkeurigheid en het type project.
Verschillende meetprincipes
Hoewel de originele omschrijving sprak van meten door absorptie van straling, maken densitometers gebruik van diverse principes. Optische densitometers in de grafische sector meten bijvoorbeeld de optische dichtheid door de verhouding van opvallend en doorgelaten of gereflecteerd licht te analyseren. De dichtheid van vloeistoffen kan worden gemeten met digitale dichtheidsmeters die werken volgens het principe van de U-buis oscillatiemethode, waarbij de resonantiefrequentie van het monster wordt bepaald. Ook het principe van Archimedes, waarbij de opwaartse kracht in een vloeistof wordt gebruikt, ligt aan de basis van sommige dichtheidsmeters, zoals hydrometers.
Vergelijkbare termen
Dichtheidsmeter
Gebruikte bronnen: