Clerestory
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een clerestory is een hoog geplaatst gedeelte van een wand voorzien van ramen, doorgaans boven ooghoogte, om daglicht binnen te laten in een gebouw.
Omschrijving
Het voornaamste doel van een clerestory is het maximaliseren van de natuurlijke lichtinval diep in het interieur van een gebouw. Dit kan de noodzaak voor kunstmatige verlichting gedurende de dag verminderen. Clerestories zijn historisch gezien vaak toegepast in de bovenste delen van de middenbeuk, het transept en het koor van kerken en kathedralen, boven de daken van de lagere zijbeuken. Tegenwoordig worden ze ook gebruikt in diverse andere grote gebouwen zoals hallen, treinstations en gymzalen, evenals soms in moderne woningontwerpen. Naast lichtinval kunnen clerestory ramen ook zorgen voor ventilatie en bijdragen aan passieve solar strategieën in energie-efficiënte gebouwen. De term 'clerestory' is afgeleid van het Middelengelse 'clerestory', wat 'heldere verdieping' betekent.
Toepassingen en varianten
Oorspronkelijk vormde de clerestory een belangrijk onderdeel van Romeinse basilieken en later Romaanse en Gotische kerken. In de Gotische architectuur, waar de muren lichter konden worden uitgevoerd dankzij steunberen, kon de gehele bovenzijde van de clerestory voorzien worden van grote vensters, vaak met maaswerk. Naast gebouwen zijn clerestory daken ook toegepast in transportmiddelen zoals treinen en trams om extra licht en ventilatie te bieden. In moderne architectuur kunnen clerestories variëren van eenvoudige banden van ramen hoog in een muur tot meer complexe glasconstructies en worden ze soms aangeduid als 'bovenramen' of 'lichtbeuk'.
Vergelijkbare termen
Dakkapel
Gebruikte bronnen: