breekbout
Laatst bijgewerkt: 27-12-2025
Definitie
Een breekbout is een bevestigingsmiddel dat is ontworpen om gecontroleerd te breken bij een vooraf bepaalde mechanische overbelasting of kracht, om zo schade aan kostbaardere onderdelen of constructies te voorkomen.
Omschrijving
De primaire functie van een breekbout is die van een veiligheidsvoorziening, vergelijkbaar met een elektrische zekering. Door te breken bij een specifieke, vaak zijwaartse, kracht, beschermt de breekbout het object waarin het is bevestigd tegen ernstige beschadiging. De materiaalsterkte van een breekbout is nauwkeurig bekend, waardoor het een betrouwbare beveiliging tegen overbelasting vormt.
Functie en Werking
Breekbouten zijn ontworpen om het zwakste punt in een verbinding te zijn, waardoor zij de impact van onverwachte krachten absorberen. Wanneer de belasting een vooraf ingestelde drempel overschrijdt, breekt de bout af. Dit voorkomt dat de krachten zich voortplanten naar gevoelige of kostbare machine- of constructieonderdelen, die anders onherstelbare schade zouden oplopen. De gecontroleerde breuk zorgt voor een veiligheidsmechanisme en vereenvoudigt vaak de reparatie, aangezien alleen de breekbout vervangen hoeft te worden.
Toepassingen
Breekbouten vinden hun weg in diverse sectoren. In de landbouw worden ze veelvuldig gebruikt in machines zoals ploegen en aftakaskoppelingen om de aandrijflijn te beschermen tegen overbelasting door bijvoorbeeld vastlopen. Bij buitenboordmotoren voorkomen ze ernstige schade aan de schroef of motor als deze een onderwaterobject raakt. In bouwconstructies kunnen breekbouten dienen om bij brand een gecontroleerd instorten van een deel van de constructie te realiseren, om zo de rest van het gebouw te sparen. Naast deze veiligheidsfunctie worden breekbouten ook gebruikt als anti-diefstalbevestiging. Hierbij breekt een deel van de kop af na het aandraaien, waardoor de bout niet meer met standaard gereedschap te demonteren is. Er bestaan zowel metalen als kunststof breekbouten, waarbij kunststof varianten ook kunnen meebewegen bij onjuiste beweging of afbreken bij te hard aandraaien.
Gebruikte bronnen: