Bouwstop
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een bouwstop is een juridische maatregel waarbij de overheid bouwwerkzaamheden tijdelijk stillegt, vaak vanwege strijd met wet- of regelgeving of het ontbreken van de juiste vergunningen.
Omschrijving
Een bouwstop is een ingrijpende maatregel die de voortgang van een bouwproject abrupt onderbreekt. Deze wordt opgelegd door het bevoegd gezag, zoals de gemeente, wanneer er sprake is van een overtreding van de geldende bouwvoorschriften, het Bouwbesluit, de bouwverordening of de Omgevingswet. Ook bouwen zonder de vereiste omgevingsvergunning of in afwijking van een verleende vergunning kan leiden tot een bouwstop. Het doel van een bouwstop is het beëindigen van een illegale situatie of het voorkomen van gevaar voor de gezondheid of veiligheid.
Juridische grondslag en procedure
Onder het oude recht was de bouwstop expliciet opgenomen in artikel 5.17 van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht). Hoewel dit specifieke artikel niet is overgenomen in de Omgevingswet, blijft het opleggen van een bouwstop mogelijk. Dit gebeurt nu op basis van de brede definitie van bestuurlijke sancties in artikel 5:2 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), vaak in combinatie met artikel 18.1 van de Omgevingswet. Een bouwstop kan worden opgelegd als een vorm van bestuursdwang. Vroeger kon een bouwstop mondeling worden opgelegd, mits zo spoedig mogelijk op schrift gesteld. Hoewel mondelinge stillegging in spoedeisende situaties nog steeds kan voorkomen, moet een formele last onder bestuursdwang tegenwoordig schriftelijk worden opgelegd voordat deze ingaat, tenzij er sprake is van een zeer spoedeisende situatie (artikel 5:31 lid 2 Awb). Een bouwstop kan gecombineerd worden met een last onder dwangsom om te voorkomen dat de werkzaamheden worden hervat. Het is vaste rechtspraak dat bij het opleggen van een bouwstop doorgaans geen uitgebreide belangenafweging of onderzoek naar legalisatiemogelijkheden hoeft plaats te vinden, aangezien het wordt gezien als een ordemaatregel om een illegale situatie direct te beëindigen. Zelfs vergunningvrije werkzaamheden kunnen onder een bouwstop vallen als deze gerelateerd zijn aan de illegale situatie.
Oorzaken van een bouwstop
Een bouwstop kan diverse oorzaken hebben. Veelvoorkomende redenen zijn het bouwen zonder de benodigde omgevingsvergunning of het afwijken van de verleende vergunning. Ook het niet naleven van bouwvoorschriften, het Bouwbesluit of de bouwverordening kan leiden tot een bouwstop. Milieukwesties en bezwaren van omwonenden kunnen eveneens aanleiding zijn voor het stilleggen van een project. Daarnaast kunnen bredere problemen, zoals een tekort aan vergunningen voor de winning van bouwgrondstoffen, op termijn leiden tot grootschalige bouwstops.
Vergelijkbare termen
Bouwverbod
Gebruikte bronnen: