Bodemslib

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Bodemslib is een ophoping van fijn organisch materiaal en sediment op de bodem van waterlichamen, zoals sloten, beken, vaarwegen en vijvers.

Omschrijving

Dit zachte, vaak waterverzadigde materiaal bestaat uit fijne deeltjes zoals klei, slib en organisch afval, afkomstig van bijvoorbeeld afgestorven planten, bladeren, visuitwerpselen of neerslag van plankton. De vorming van bodemslib is een natuurlijk proces waarbij zwaardere deeltjes in het water bezinken. Een te dikke laag bodemslib kan echter problemen veroorzaken, waaronder het verminderen van de waterdiepte, wat hindering kan opleveren voor scheepvaart en waterafvoer. Daarnaast kan bodemslib de waterkwaliteit negatief beïnvloeden door het vrijkomen van voedingsstoffen die algengroei bevorderen, of door het bevatten van verontreinigingen zoals zware metalen of PFAS. Het verwijderen van overtollig of verontreinigd bodemslib, baggeren genoemd, is daarom vaak noodzakelijk voor het onderhoud van waterwegen, het voorkomen van wateroverlast en het verbeteren van de waterkwaliteit.

Baggeren

Het proces van het verwijderen van bodemslib wordt baggeren genoemd. Dit kan op verschillende manieren gebeuren, zoals met kranen op pontons of door middel van waterinjectiebaggeren. Afhankelijk van de kwaliteit kan de vrijkomende bagger op verschillende manieren worden verwerkt. Bij sterk verontreinigd bodemslib kan sanering noodzakelijk zijn om milieuhygiënische redenen. De verwijdering van bodemslib kan ook helpen bij het verminderen van de uitstoot van methaan, een broeikasgas dat ontstaat bij de afbraak van organisch materiaal in zuurstofarm slib.

Samenstelling en problemen

De samenstelling van bodemslib kan variëren. Het bestaat uit organisch afval, sediment, en kan ook verontreinigingen bevatten zoals zware metalen, PAK's en PFAS, afhankelijk van de bron van vervuiling. Een te dikke laag slib kan giftig worden voor planten en vissen en de vijver vertroebelen. Uit opgewerveld bodemslib kunnen plantenvoedingsstoffen vrijkomen die algengroei bevorderen, waardoor de bodem een leverend reservoir van fosfaten en nitraten wordt. Waterplanten kunnen helpen om bodemslib minder gevoelig te maken voor opwerveling en dragen bij aan helder water.

Gebruikte bronnen: