Bentonietafdichting
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een bentonietafdichting is een afdichtingslaag die bentonietklei bevat, een natuurlijke kleisoort met een grote zwelcapaciteit bij contact met water, waardoor een waterdichte barrière ontstaat.
Omschrijving
Bentoniet is een gehydrateerd aluminiumsilicaat dat voorkomt in de natuur. Wanneer bentoniet in contact komt met water, zwelt het sterk op. Deze zwelling dicht poriën en onregelmatigheden af, wat resulteert in een zeer lage waterdoorlatendheid. Bentoniet wordt in de bouw in verschillende vormen toegepast, vaak vermengd met water en cement of zand, of verwerkt in bentonietmatten. Het kan dienen als afdichting onder verhardingen of boven stortplaatsen, als scheiding tussen verontreinigde en schone grond, of voor het dichten van perforaties in ondoorlatende lagen in de bodem. Door de zwelcapaciteit heeft een bentonietafdichting een zelfherstellend vermogen bij kleine scheurtjes.
Toepassingen
Bentonietafdichtingen worden breed toegepast in de bouw en civiele techniek. Ze worden gebruikt voor het waterdicht maken van kelders, funderingen en tunnels. Daarnaast zijn bentonietmatten, bestaande uit bentonietpoeder tussen twee geotextielen, een veelgebruikte vorm voor bodemafdichtingen, bijvoorbeeld bij vijvers, waterbassins, en de afdekking van afvalstortplaatsen. Bentoniet wordt ook toegepast als steunvloeistof bij het graven van diepwanden en diepboringen om instorten te voorkomen.
Samenstelling en werking
Bentonietklei bestaat hoofdzakelijk uit montmorilloniet, een kleimineraal met een hoog zwelvermogen. Dit mineraal kan aanzienlijk in volume toenemen bij contact met water. De mate van zwelling hangt onder meer af van het type bentoniet (natrium- of calciumbentoniet) en de aanwezigheid van verontreinigingen. De zwelling zorgt ervoor dat de poriën in het materiaal worden opgevuld, waardoor een zeer lage waterdoorlatendheid (permeabiliteit) wordt bereikt. Bij uitdroging kan de bentoniet weer krimpen, maar bij opnieuw bevochtigen zwelt het weer op, wat zorgt voor het zelfherstellende vermogen.
Vergelijkbare termen
Waterdicht membraan
Gebruikte bronnen: