Belastingsoorten
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
In de bouwkunde zijn belastingsoorten de verschillende krachten en invloeden die op een constructie werken, ingedeeld naar duur en aard, zoals permanente, veranderlijke en bijzondere belastingen.
Omschrijving
Belastingen, ook wel aangeduid als lasten, zijn alle krachten die inwerken op een object of constructie in de bouwkunde. Deze krachten kunnen inwendige spanningen en eventuele vervormingen in de constructie veroorzaken. Om de veiligheid en bruikbaarheid van een constructie te waarborgen, worden belastingen ingedeeld in verschillende categorieën. Deze indeling is essentieel voor constructieberekeningen en het ontwerpen van veilige bouwwerken conform geldende normen zoals de Eurocodes (vastgelegd in NEN-EN 1991), waarin richtlijnen staan voor het combineren en berekenen van belastingen in diverse ontwerpscenario's.
Hoofdsoorten belastingen
In de constructieleer worden verschillende hoofdsoorten belastingen onderscheiden:
* Permanente belastingen (G): Deze belastingen zijn constant aanwezig gedurende de levensduur van de constructie. Voorbeelden zijn het eigen gewicht van de bouwmaterialen, vaste bouwelementen zoals muren, vloeren en dakbedekking, en het gewicht van aan de constructie bevestigde installaties. Permanente belastingen worden beschouwd als statische lasten.
* Veranderlijke belastingen (Q): Deze belastingen zijn niet altijd aanwezig of variëren in grootte. Hiertoe behoren onder andere windbelasting (druk en zuiging), sneeuwbelasting, belastingen door personen, meubilair en machines. Ook temperatuurverschillen, krimp, zettingen en wisselingen in vochtgehalte kunnen als veranderlijke belastingen worden gezien.
* Bijzondere belastingen (F): Dit zijn uitzonderlijke belastingen die slechts zelden optreden, zoals aardbevingen, explosies, brand of aanrijdingen (stootbelastingen).
Vormen en afdracht van belasting
Naast de indeling naar tijdsduur en aard, kunnen belastingen ook worden onderscheiden naar de manier waarop ze op de constructie werken en worden afgedragen. Dit omvat onder meer volume-, oppervlakte-, lijn- en puntlasten. De afdracht van belastingen verwijst naar de manier waarop de krachten via constructieonderdelen zoals dakplaten, gordingen, muren en funderingen uiteindelijk naar de vaste grondslag worden overgebracht.
Vergelijkbare termen
Belastingmodel
Gebruikte bronnen: