Azijnzuur
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Azijnzuur, ook bekend als ethaanzuur, is een zwak zuur dat in de bouw onder andere gebruikt wordt voor het verwijderen van kalkaanslag en als bestanddeel in reinigingsmiddelen.
Omschrijving
Azijnzuur (chemische formule CH₃COOH) is na mierenzuur het eenvoudigste carbonzuur. Het is de stof die azijn zijn kenmerkende zure smaak en scherpe geur geeft. In de bouw wordt azijnzuur toegepast bij diverse reinigingsprocessen, zoals het oplossen van kalkaanslag en cementsluier. Ondanks dat het een zwak zuur is, kan onjuist gebruik materialen aantasten en is voorzichtigheid geboden. Bij contact met de huid kan het roodheid en pijn veroorzaken, en blootstelling aan hogere concentraties kan brandwonden tot gevolg hebben. Inademen van damp of nevel kan irritatie van de keel, hoesten of benauwdheid veroorzaken. Bij regelmatig inademen kunnen de tanden worden aangetast. Daarom worden bij het werken met azijnzuur, zeker in hogere concentraties, persoonlijke beschermingsmiddelen aanbevolen, zoals handschoenen en een volgelaatmasker.
Toepassingen en beperkingen in de bouw
Azijnzuur wordt in de bouw voornamelijk ingezet voor reinigingsdoeleinden. Het kan helpen bij het verwijderen van kalkaanslag op diverse oppervlakken, zoals in badkamers of op kranen. Ook bij het verwijderen van cementsluier kan azijnzuur een rol spelen, hoewel het belangrijk is om te weten dat niet alle steen- en tegelsoorten bestand zijn tegen zuren. Op betonoppervlakken kan azijnzuur schade veroorzaken, zoals aantasting van het oppervlak, onherstelbare vlekken en verzwakking. Daarom wordt het gebruik van azijn of andere zuren op beton sterk afgeraden. In sommige gevallen wordt azijnzuur in verdunde vorm gebruikt bij het reinigen van leidingen in bijvoorbeeld cv-installaties om lichte vervuiling te verwijderen, mits dit gecontroleerd gebeurt en contact met metalen onderdelen die aangetast kunnen worden, wordt vermeden. Naast reiniging wordt geconcentreerde azijnzuuranhydride gebruikt bij het modificeren van hout tot geacetyleerd hout (bijvoorbeeld Accoya®) om de duurzaamheid en vormstabiliteit te verbeteren.
Veilig gebruik
Hoewel azijnzuur een zwak zuur is in vergelijking met bijvoorbeeld zoutzuur of zwavelzuur, kan het in geconcentreerde vorm bijtend zijn. Bij het hanteren van (verdunde) zuren, waaronder azijnzuur, is het raadzaam om beschermende maatregelen te treffen. Dit omvat het dragen van geschikte handschoenen, zoals gemaakt van PVC of neopreen, en eventueel een gelaatsscherm of volgelaatmasker, afhankelijk van de concentratie en de toepassing. Bij het schoonspuiten van oppervlakken na inwerking van reinigingsmiddelen die azijnzuur bevatten, kan een volgelaatmasker met een specifiek filtertype nodig zijn.
Vergelijkbare termen
Citroenzuur
Gebruikte bronnen: