Arbitrage

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Arbitrage is een vorm van private rechtspraak waarbij partijen een geschil voorleggen aan onafhankelijke deskundigen (arbiters) in plaats van aan de overheidsrechter.

Omschrijving

In de bouwsector wordt arbitrage veelvuldig ingezet voor het oplossen van geschillen tussen bijvoorbeeld opdrachtgevers en aannemers. Een belangrijke reden hiervoor is de mogelijkheid om geschillen voor te leggen aan arbiters met specifieke (bouw)technische kennis en ervaring, wat bij complexe zaken de kwaliteit van de beslechting ten goede kan komen. Het proces van arbitrage is geregeld in de Nederlandse Arbitragewet en de uitspraak, het arbitraal vonnis, is bindend voor de betrokken partijen en heeft dezelfde rechtskracht als een vonnis van de gewone rechter. Veel bouwcontracten en algemene voorwaarden, zoals de AVA 2013 en UAV 2012, bevatten standaard een arbitragebeding dat bepaalt dat geschillen worden voorgelegd aan een arbitrage-instituut. Het bekendste instituut voor bouwgeschillen in Nederland is de Raad van Arbitrage voor de Bouw (RvA). Hoewel arbitrage voordelen kan bieden zoals deskundigheid en mogelijk een snellere procedure, kunnen de kosten hoger uitvallen dan bij een procedure bij de overheidsrechter.

Arbitrage in de bouw

Arbitrage is een alternatieve methode voor geschilbeslechting die vaak wordt toegepast in de bouw. Partijen kiezen hier bewust voor, doorgaans door een arbitragebeding op te nemen in de (koop-/aannemings)overeenkomst of de van toepassing verklaarde algemene voorwaarden. Dit beding sluit de bevoegdheid van de gewone rechter uit. De Raad van Arbitrage voor de Bouw (RvA) is hét instituut in Nederland voor het oplossen van conflicten in de bouw en behandelt veruit de meeste geschillen die aan arbitrage zijn onderworpen in deze sector. De arbiters bij de RvA beschikken over veel kennis van bouwtechniek, bouwrecht en bouwprocessen.

Arbitragewet en procedure

Arbitrage in Nederland is geregeld in Boek 4 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, de Nederlandse Arbitragewet. Deze wet vormt het kader voor arbitrageprocedures en stelt eisen aan onder meer de totstandkoming van de arbitrageovereenkomst en het verloop van de procedure. Arbitrage is particuliere rechtspraak en wordt gefinancierd door partijen zelf. De arbitrage-instituten, zoals de RvA, hanteren eigen procesregels, maar de Arbitragewet geeft de basisprincipes. Tegen een arbitraal vonnis is in beginsel geen hoger beroep mogelijk, tenzij anders overeengekomen of in specifieke gevallen bepaald door de wet of reglementen.

Gebruikte bronnen: