Zonnewarmte
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Zonnewarmte, ook wel zonthermie genoemd, is de energie die wordt gewonnen uit zonlicht en gebruikt wordt voor het verwarmen van water of ruimtes in gebouwen.
Omschrijving
Zonnewarmte wordt opgevangen door zonnecollectoren, die meestal op daken worden geplaatst. Deze collectoren absorberen zonlicht en zetten dit om in warmte. Een vloeistof, vaak water of een mengsel met glycol, circuleert door de collectoren en neemt de warmte op. Deze verwarmde vloeistof stroomt vervolgens naar een voorraadvat, waar de warmte via een warmtewisselaar wordt afgegeven aan het water in het vat. Dit warme water kan direct worden gebruikt voor bijvoorbeeld douchen, of worden opgeslagen voor later gebruik. Een circulatiepomp zorgt ervoor dat de vloeistof tussen de collector en het voorraadvat blijft stromen in een gesloten systeem. Naast actieve systemen met collectoren en pompen, bestaat er ook passieve zonnewarmte, waarbij de bouwkundige oriëntatie en materialen van een gebouw worden benut om zonlicht op te vangen en warmte vast te houden, bijvoorbeeld door veel glas op het zuiden te plaatsen.
Componenten van een zonnewarmtesysteem
Een typisch zonnewarmtesysteem, vaak een zonneboilerinstallatie genoemd, bestaat uit meerdere componenten. De belangrijkste zijn de zonnecollectoren die op het dak worden geplaatst om zonlicht op te vangen, een warmtewisselaar die de warmte overdraagt aan het water, een geïsoleerd voorraadvat of boiler waarin het warme water wordt opgeslagen, en een circulatiepomp die de vloeistof door het systeem stuwt. Er is meestal ook een regelaar die de pomp aanstuurt op basis van temperatuurmetingen. Soms wordt een naverwarmer, zoals een cv-ketel of warmtepomp, gekoppeld om een constante warmwatertemperatuur te garanderen, met name in perioden met minder zonlicht.
Toepassingen en efficiëntie
Zonnewarmte kan op verschillende manieren worden toegepast in de bouw. Het meest voorkomende gebruik is voor het verwarmen van tapwater in woningen en andere gebouwen. Grotere zonnewarmtesystemen worden ook ingezet voor het verwarmen van zwembaden, of voor het voeden van warmtenetten in wijken of bij industriële processen. Daarnaast zijn er systemen die zonnewarmte gebruiken voor koeling, wat vooral relevant is in goed geïsoleerde gebouwen waar de binnentemperatuur hoog kan oplopen. Zonnewarmte wordt beschouwd als een zeer efficiënte vorm van duurzame energie. De jaarlijkse energieopbrengst per vierkante meter collector kan aanzienlijk zijn, en zonnewarmte kan een significant deel van de warmtapwaterbehoefte dekken, vaak rond de 50%. Vergeleken met zonnepanelen (PV), die zonlicht omzetten in elektriciteit, kan zonnewarmte per vierkante meter een hogere energieopbrengst in warmte leveren.
Vergelijkbare termen
Zonne-energie
Gebruikte bronnen: