Zandbed

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een zandbed is een aangebrachte laag zand die dient als stabiele en vlakke ondergrond voor diverse bouwconstructies, zoals funderingen of bestrating.

Omschrijving

Een zandbed wordt toegepast in de bouw en civiele techniek om een egale en draagkrachtige basis te creëren, met name op minder stabiele ondergronden zoals klei of veen. Het zand wordt verdicht door middel van stampen, trillen of walsen om inklinken en verzakkingen van de bovenliggende constructie te voorkomen. Het type zand dat gebruikt wordt, is veelal straatzand of ophoogzand, hoewel straatzand doorgaans beter geschikt is voor bestrating vanwege de betere waterdoorlatendheid. De dikte van een zandbed varieert afhankelijk van de toepassing en de draagkracht van de oorspronkelijke ondergrond; voor bestrating kan een dikte van 10 tot 30 cm nodig zijn, afhankelijk van de belasting en ondergrond. Bij funderingen op staal kan een zandbed worden toegepast om een draagkrachtige laag te creëren.

Toepassingen en Functie

Zandbedden worden veelvuldig gebruikt als onderlaag voor bestrating, zoals bij terrassen, paden en opritten. Ze zorgen voor een goede verdeling van de belasting en helpen verzakkingen te voorkomen. Daarnaast draagt een zandbed bij aan een adequate waterafvoer, wat belangrijk is om waterophoping en mogelijke schade door vorst te vermijden. Opsluitbanden worden vaak gebruikt om het zandbed op zijn plaats te houden, met name bij bestrating.

Soorten Zand en Verdichting

Voor een zandbed onder bestrating wordt vaak schoon zand zoals straatzand of ophoogzand (ook wel vulzand genoemd) gebruikt. Straatzand wordt over het algemeen als beter geschikt gezien voor bestrating dan ophoogzand, omdat het beter gezeefd is en minder leemdeeltjes bevat, wat de waterdoorlatendheid verbetert. Het verdichten van het zandbed, vaak met een trilplaat, is cruciaal voor het verkrijgen van een stabiele ondergrond en om latere zettingen te minimaliseren.

Vergelijkbare termen

Fundering

Gebruikte bronnen: