Westwerk

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een westwerk is een monumentaal bouwdeel aan de westzijde van een kerkgebouw, vaak met een toren of torenachtig blok in het midden en soms geflankeerd door traptorens.

Omschrijving

Het westwerk, ook wel westerblok of westbouw genoemd, bevindt zich aan de westkant, ten westen van het schip van een kerk. Dit deel is meestal breder dan de rest van de kerk. Hoewel de hoofdingang en toren(s) zich vaak in het westwerk bevinden, is dit niet altijd het geval; bij de oudste westwerken ontbreekt een portaal aan de westzijde meestal. Westwerken komen voornamelijk voor bij kathedrale en collegiale kerken uit de Karolingische, Ottoonse en Romaanse periode, onder andere in het Maasland en Rijnland. Ze konden dienen voor een extra priesterkoor (westkoor) of als scheiding tussen ruimtes voor parochie en kapittel. Bij kerken met een band met een koning of keizer werd het westwerk soms gebruikt voor een privékapel of troonloge. Het kan inwendig uit meerdere verdiepingen bestaan en galerijen bevatten die uitkijken op het schip.

Gereduceerd westwerk

Een gereduceerd westwerk is een variant waarbij de kerktoren is ingebouwd in de kerk, met name bij Romaanse kerken. Kenmerkend zijn de 'zijvleugels' naast de toren, gevormd door het langs de toren doorlopende zadeldak van de kerk. Soms bevat de ingebouwde toren een kleine kapel.

Gebruikte bronnen: