Weidevogels

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Weidevogels zijn vogelsoorten die hun leefgebied en broedplaats voornamelijk vinden in open agrarische graslandschappen.

Omschrijving

Nederland is van oudsher een belangrijk land voor weidevogels zoals de grutto, kievit, tureluur, scholekster, kemphaan en veldleeuwerik. Deze vogels zijn voor hun voortbestaan afhankelijk van specifieke kenmerken van het agrarische landschap, waaronder vochtige omstandigheden, diverse grassen en kruiden, en voldoende rust en beschutting voor het broeden en opgroeien van kuikens. De intensivering van de landbouw door bijvoorbeeld verlaging van het grondwaterpeil, intensieve bemesting en vroeg en frequent maaien, evenals versnippering van hun habitat door bouwactiviteiten, heeft geleid tot een drastische afname van het aantal weidevogels. Het ontbreken van voldoende geschikt leefgebied maakt het voor weidevogels moeilijk om hun broedcyclus succesvol te voltooien, waardoor de overlevingskans van kuikens klein is.

Bedreigingen en Bescherming

De belangrijkste bedreigingen voor weidevogels in Nederland zijn het verlies en de verslechtering van hun leefgebied door intensieve landbouw en de aanleg van infrastructuur en woonwijken. Dit resulteert in een gebrek aan rust, geschikte broedplaatsen en voedsel. Om het tij te keren, zijn er verschillende initiatieven, zoals weidevogelreservaten en agrarisch natuur- en landschapsbeheer (ANLb), waarbij agrariërs vergoedingen ontvangen voor weidevogelvriendelijk beheer. Ondanks deze inspanningen is de achteruitgang nog niet gestopt. Er wordt ingezet op gebiedsgericht beheer in weidevogelkerngebieden, waarbij de ecologische behoeften van de vogels centraal staan. Ook kan bodemverbetering, bijvoorbeeld door het toevoegen van zeeschelpengruis om de grond luchtiger te maken en bodemleven te stimuleren, bijdragen aan een geschikter leefgebied.

Vergelijkbare termen

Natuurbescherming

Gebruikte bronnen: