Waterslagstop
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een waterslagstop, ook wel waterslagdemper genoemd, is een component in een leidingsysteem dat is ontworpen om drukverschillen op te vangen die ontstaan door plotselinge veranderingen in de waterstroom, zoals het snel sluiten van een kraan, en zo waterslag te voorkomen of te verminderen.
Omschrijving
Waterslag, ook bekend als hydraulische schok of waterhamer, is een verschijnsel dat optreedt in gesloten leidingsystemen wanneer de vloeistofstroming abrupt stopt of van richting verandert. Dit veroorzaakt een drukgolf die zich met de snelheid van het geluid door het leidingnetwerk verplaatst, wat kan leiden tot een bonkend of tikkend geluid en potentieel schade aan leidingen, koppelingen en aangesloten apparatuur. Oorzaken van waterslag zijn onder andere een te hoge waterdruk, een te hoge stromingssnelheid, te kleine leidingdiameters, en het snel sluiten of openen van afsluiters, zoals kranen met keramische binnenwerken of magneetventielen in bijvoorbeeld wasmachines en vaatwassers. Een waterslagdemper vangt deze drukpieken op. Deze dempers bevatten vaak een luchtkussen, soms gescheiden door een membraan of balg, dat de drukverschillen absorbeert. Het correct plaatsen van een waterslagdemper, zo dicht mogelijk bij het punt waar de waterslag wordt veroorzaakt, is belangrijk voor een effectieve werking.
Toepassing en Plaatsing
Waterslagdempers worden veel toegepast in huishoudelijke installaties met snelsluitende kranen, warmwatertoestellen, gaswandketels met warmwatervoorziening, wasmachines en vaatwassers. Ze kunnen ook nodig zijn bij lange, niet goed bevestigde leidingen. De demper moet zo dicht mogelijk bij de bron van de waterslag worden geïnstalleerd, bijvoorbeeld net achter de watermeter of direct voor het apparaat dat waterslag veroorzaakt. Er zijn verschillende modellen waterslagdempers, waaronder rechte en haakse uitvoeringen, die met behulp van een T-stuk tussen de waterleiding geplaatst kunnen worden. Sommige kranen, zoals bepaalde mengkranen, kunnen ook een geïntegreerde waterslagdemper hebben.
Gerelateerde termen en begrippen
Naast de waterslagstop als oplossing, zijn er andere begrippen gerelateerd aan het fenomeen waterslag in leidingsystemen. Waterslag zelf verwijst naar de drukverhoging en het geluid dat optreedt bij abrupte stromingsveranderingen. Soms wordt 'waterslag' ook gebruikt als synoniem voor raamdorpel of lekdorpel in bouwkundige context, wat een andere toepassing van de term is. Het bekrammen van een dijk met stro of riet wordt ook gedaan ter bescherming tegen waterslag, hierbij verwijzend naar golfslag. In de scheepvaart bestaat ook een concept genaamd 'Waterslag', gericht op het optimaliseren van transport over kleine waterwegen door het koppelen van schepen.
Vergelijkbare termen
Drukreduceerventiel
Gebruikte bronnen: