Waterscheiding
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een waterscheiding is de grenslijn tussen twee stroomgebieden.
Omschrijving
Een waterscheiding, ook wel interfluvium genoemd, markeert het hoogste punt of een duidelijke grens in het landschap waar neerslag aan weerszijden naar verschillende stroomgebieden afwatert. Een regendruppel die aan de ene kant van de waterscheiding valt, stroomt uiteindelijk naar de ene rivier, terwijl een druppel aan de andere kant naar een andere rivier vloeit. Waterscheidingen kunnen gevormd worden door natuurlijke verhogingen in het landschap, zoals bergkammen of heuvelruggen. Ze spelen een belangrijke rol bij het bepalen van de loop van rivieren en beken. Ook in laaggelegen gebieden, zoals Nederland, komen waterscheidingen voor, zij het minder zichtbaar.
Context en voorbeelden
Waterscheidingen bepalen de afwatering van neerslag binnen een bepaald gebied. Op grote schaal kan een waterscheiding de grens vormen tussen stroomgebieden die afwateren op verschillende zeeën of oceanen, zoals de Europese waterscheiding die bepaalt of water naar bijvoorbeeld de Noordzee of de Middellandse Zee stroomt. In Nederland wateren alle grote rivieren uiteindelijk af naar de Noordzee of het IJsselmeer, maar er zijn wel degelijk meerdere stroomgebieden en bijbehorende waterscheidingen aanwezig. Waterscheidingen kunnen ook dienen als grens tussen polders of peilgebieden in waterbeheer. Een tripelpunt is een specifiek punt waar drie stroomgebieden samenkomen.
Waterscheiding in relatie tot waterbeheer
In de civiele techniek en waterbeheer is inzicht in waterscheidingen cruciaal voor het beheer van waterstromen en het voorkomen van wateroverlast. Het afwateringsregime van een gebied, beïnvloed door de waterscheiding, bepaalt hoe water wordt afgevoerd over tijd. Bij het ontwerpen van waterbouwkundige constructies en het beheren van watersystemen wordt rekening gehouden met de hydrologische grenzen die waterscheidingen vormen. Hoewel waterscheidingen zelf niet per definitie constructies zijn die direct beschermen tegen overstromingen (zoals waterkeringen of dijken), beïnvloeden ze de waterhuishouding van een gebied aanzienlijk.
Gebruikte bronnen: